Układ chłodzenia silnika odpowiada za utrzymanie optymalnej temperatury pracy jednostki napędowej. Jeśli w układzie pojawi się powietrze, może dojść do zaburzenia cyrkulacji płynu chłodniczego, co prowadzi do przegrzewania silnika i poważnych uszkodzeń.
Zapowietrzony układ chłodzenia może być efektem niedokładnego odpowietrzenia po wymianie płynu chłodniczego, wycieku lub nieszczelności w układzie. Jakie są objawy tego problemu i jak go rozwiązać?
1. Przegrzewanie silnika
Jednym z pierwszych i najbardziej niebezpiecznych objawów zapowietrzonego układu chłodzenia jest wzrost temperatury silnika. Powietrze w układzie może blokować przepływ płynu chłodniczego, co powoduje, że silnik szybko się nagrzewa.
Objawy:
- Wskaźnik temperatury silnika wędruje w górę, często powyżej normy.
- Po kilku minutach jazdy silnik osiąga niebezpiecznie wysoką temperaturę.
- Możliwe jest nagłe skoki temperatury, nawet jeśli silnik był wcześniej zimny.
Jak to sprawdzić?
- Jeśli temperatura silnika rośnie, ale poziom płynu chłodniczego jest prawidłowy, układ może być zapowietrzony.
- Można delikatnie nacisnąć na górny przewód chłodnicy – jeśli jest twardy i nie da się go łatwo ścisnąć, w układzie może być powietrze.
2. Brak ogrzewania w kabinie
Jeśli układ chłodzenia jest zapowietrzony, może to wpłynąć na działanie nagrzewnicy. Powietrze w przewodach blokuje przepływ gorącego płynu chłodniczego, co skutkuje słabym lub zerowym ogrzewaniem wnętrza pojazdu.
Objawy:
- Nawiewy w kabinie dmuchają zimnym powietrzem, mimo że silnik jest rozgrzany.
- Ogrzewanie działa tylko sporadycznie lub tylko na wyższych obrotach.
- Poziom płynu chłodniczego jest prawidłowy, ale ogrzewanie nie działa.
Jak to sprawdzić?
- Ustawić ogrzewanie na maksimum i sprawdzić, czy powietrze z nawiewów jest ciepłe. Jeśli nie, problemem może być powietrze w układzie.
- Dotknąć przewodów nagrzewnicy – jeśli jeden jest gorący, a drugi zimny, oznacza to, że w układzie jest zapowietrzenie.
3. Bulgotanie w zbiorniku wyrównawczym
Zapowietrzony układ chłodzenia może powodować nietypowe dźwięki, takie jak bulgotanie lub przelewanie się płynu chłodniczego. Może to wynikać z obecności pęcherzyków powietrza, które krążą w układzie i zakłócają jego pracę.
Objawy:
- Słyszalne bulgotanie w zbiorniczku wyrównawczym lub chłodnicy.
- Płyn chłodniczy może gwałtownie się podnosić i opadać.
- Po odkręceniu korka zbiorniczka mogą pojawiać się bąbelki powietrza.
Jak to sprawdzić?
- Obserwować płyn chłodniczy w zbiorniczku wyrównawczym – jeśli widać pęcherzyki powietrza, oznacza to, że układ jest zapowietrzony.
- Po odkręceniu korka chłodnicy (na zimnym silniku!) można sprawdzić, czy nie widać spienionego płynu.
4. Wahania poziomu płynu chłodniczego
Jeśli poziom płynu chłodniczego w zbiorniczku wyrównawczym nie jest stabilny, może to oznaczać obecność powietrza w układzie.
Objawy:
- Poziom płynu chłodniczego nagle spada, a potem wraca do normy.
- Płyn może się przelewać przez zbiorniczek wyrównawczy.
- Po odkręceniu korka chłodnicy może dojść do nagłego „wybuchu” płynu pod wpływem ciśnienia.
Jak to sprawdzić?
- Sprawdzić poziom płynu rano przed uruchomieniem silnika. Jeśli ciągle się zmienia, układ może być zapowietrzony.
- Jeśli po odkręceniu korka chłodnicy poziom gwałtownie się podnosi, w układzie może być nadmiar powietrza.
5. Nierównomierna praca wentylatora chłodnicy
Wentylator chłodnicy powinien włączać się w momencie, gdy temperatura silnika osiąga określony poziom. Jeśli układ jest zapowietrzony, czujnik temperatury może działać nieprawidłowo, co skutkuje nieregularną pracą wentylatora.
Objawy:
- Wentylator włącza się i wyłącza w nieregularnych momentach.
- Wentylator nie działa nawet przy wysokiej temperaturze silnika.
- Wentylator pracuje zbyt często, mimo że silnik nie jest przegrzany.
Jak to sprawdzić?
- Sprawdzić, czy wentylator działa w normalnym zakresie temperatur.
- Jeśli wentylator włącza się bardzo wcześnie lub nie działa wcale, problemem może być zapowietrzony układ lub uszkodzony czujnik temperatury.
6. Niska skuteczność chłodzenia mimo pełnego poziomu płynu
W niektórych przypadkach układ chłodzenia może wydawać się sprawny, ale silnik nadal przegrzewa się, a chłodzenie nie działa skutecznie. Przyczyną może być powietrze w obiegu, które ogranicza przepływ płynu przez chłodnicę.
Objawy:
- Mimo odpowiedniego poziomu płynu silnik nadal się nagrzewa.
- Chłodnica nie nagrzewa się równomiernie – część jej obszaru pozostaje zimna.
- Przy dłuższej jeździe temperatura silnika rośnie bardziej niż zwykle.
Jak to sprawdzić?
- Sprawdzić temperaturę chłodnicy – jeśli w jednym miejscu jest gorąca, a w innym zimna, układ może być zapowietrzony.
Jak odpowietrzyć układ chłodzenia?
Jeśli podejrzewasz, że układ chłodzenia jest zapowietrzony, możesz spróbować go odpowietrzyć samodzielnie:
- Uruchom silnik na biegu jałowym i ustaw ogrzewanie na maksymalną temperaturę.
- Otwórz korek zbiorniczka wyrównawczego lub chłodnicy (jeśli silnik jest zimny).
- Obserwuj płyn chłodniczy – powinny pojawiać się pęcherzyki powietrza.
- Ściskaj przewody chłodnicy, aby ułatwić usunięcie powietrza z układu.
- Poczekaj, aż wentylator się włączy – to znak, że płyn osiągnął właściwą temperaturę.
- Dolej płyn chłodniczy do prawidłowego poziomu i zamknij układ.
Jeśli odpowietrzenie nie pomaga, może to oznaczać nieszczelność w układzie, zapchaną chłodnicę lub uszkodzoną uszczelkę pod głowicą. W takim przypadku warto udać się do mechanika na dokładniejszą diagnostykę.
Zapowietrzony układ chłodzenia może prowadzić do przegrzewania silnika, problemów z ogrzewaniem i niestabilnej pracy silnika. Objawy, na które warto zwrócić uwagę, to nagłe skoki temperatury, bulgotanie w zbiorniczku wyrównawczym, nierówna praca wentylatora i brak ogrzewania w kabinie.
Regularna kontrola poziomu płynu chłodniczego oraz prawidłowe odpowietrzenie po jego wymianie pozwoli uniknąć problemów i kosztownych napraw związanych z przegrzewaniem silnika. Jeśli objawy nie ustępują, warto skonsultować się z mechanikiem.
