Toyota Yaris, zwłaszcza w wersjach z klasycznymi silnikami benzynowymi, znana jest z wyjątkowo trwałych jednostek napędowych, a wśród nich również z dobrze zaprojektowanego układu rozrządu. W większości egzemplarzy producent zastosował rozrząd oparty na łańcuchu, co sprawia, że wielu użytkowników traktuje go jako „dożywotni” i zapomina o regularnej kontroli. Choć łańcuchowe rozrządy faktycznie są znacznie trwalsze od paskowych, nie oznacza to, że są całkowicie bezobsługowe. Także w Yarisie z czasem mogą pojawić się objawy zużycia, które – jeśli zostaną zlekceważone – mogą doprowadzić do poważnej i kosztownej awarii silnika.
Najbardziej charakterystycznym objawem zużycia łańcucha rozrządu w Yarisie jest narastający hałas z okolic silnika – zwykle w postaci metalicznego grzechotania słyszalnego tuż po uruchomieniu zimnego silnika. W miarę postępu zużycia hałas ten może pojawiać się również przy wyższych obrotach lub w trakcie jazdy pod obciążeniem. Jest to sygnał, że łańcuch zaczyna się rozciągać, a napinacz hydrauliczny przestaje skutecznie kompensować luz. Dźwięk ten nie powinien być ignorowany, bo rozciągnięty łańcuch może przeskoczyć na zębatkach, powodując nieprawidłowe ustawienie faz rozrządu, co w najgorszym przypadku prowadzi do kolizji tłoków z zaworami.
Innym objawem problemów z rozrządem może być nierówna praca silnika, szczególnie na biegu jałowym. Jeśli rozrząd nie utrzymuje prawidłowego napięcia, sterowanie zaworami odbywa się w niewłaściwym momencie, co wpływa na mieszankę paliwowo-powietrzną i cykl spalania. Może to skutkować spadkiem mocy, zwiększonym zużyciem paliwa, szarpaniem lub nawet zapaleniem się kontrolki silnika. W pamięci sterownika mogą pojawić się błędy związane z czujnikiem położenia wałka rozrządu lub wału korbowego, co jest pośrednim sygnałem, że synchronizacja może być zaburzona właśnie przez luźny lub przeskakujący łańcuch.
W nielicznych wersjach silnikowych Yarisa, głównie z początku produkcji pierwszej generacji oraz w niektórych dieslach, stosowano jeszcze klasyczny pasek rozrządu. W tych przypadkach wymiana powinna być przeprowadzana zgodnie z zaleceniem producenta – zwykle co sześćdziesiąt do dziewięćdziesięciu tysięcy kilometrów lub co pięć lat. Zaniedbanie tej wymiany grozi zerwaniem paska i całkowitym zniszczeniem silnika. Objawem zużytego paska może być pisk z okolic rozrządu, niepokojące wibracje lub nagły brak mocy – ale najczęściej dochodzi do zerwania bez wcześniejszego ostrzeżenia, dlatego lepiej nie ryzykować.
W przypadku silników z łańcuchem producent teoretycznie nie przewiduje jego wymiany przy konkretnym przebiegu, ale praktyka pokazuje, że po około stu pięćdziesięciu do dwustu tysiącach kilometrów warto zacząć zwracać uwagę na pierwsze objawy zużycia. Część egzemplarzy bez problemu osiąga ponad trzysta tysięcy kilometrów na fabrycznym łańcuchu, ale zależy to od stylu jazdy, jakości oleju i regularności jego wymiany. Zużyty olej lub zbyt rzadkie jego wymiany prowadzą do przyspieszonego zużycia napinacza hydraulicznego i ślizgów, a w efekcie – do rozciągania się łańcucha.
Warto wiedzieć, że wymiana łańcucha rozrządu nie należy do najtańszych operacji – jest bardziej pracochłonna niż wymiana paska i wymaga precyzyjnego ustawienia faz rozrządu. Dlatego lepiej nie czekać na moment, w którym silnik zacznie się dławić lub przeskoczy łańcuch, tylko działać wcześniej, gdy pojawią się pierwsze objawy. W wielu przypadkach można ograniczyć się do wymiany samego łańcucha, napinacza i ślizgów, ale w silnikach z dużym przebiegiem warto też sprawdzić stan kół zębatych i uszczelnień.
Toyota Yaris oferuje rozrząd trwały i dobrze zaprojektowany, ale jak każdy mechaniczny układ – z czasem ulega zużyciu. Regularna kontrola hałasów z silnika, obserwacja objawów pracy jednostki oraz dbałość o terminową wymianę oleju to najlepszy sposób na uniknięcie poważnych problemów. A jeśli pojawią się pierwsze niepokojące symptomy – nie warto ich bagatelizować. Wymiana łańcucha w odpowiednim momencie to kosztowna, ale jednorazowa inwestycja, która pozwala cieszyć się kolejnymi latami bezawaryjnej jazdy.
