Unia Europejska przygotowuje się do wprowadzenia nowego, jednolitego wzoru prawa jazdy, który ma obowiązywać we wszystkich krajach członkowskich. Zmiana ma na celu ujednolicenie dokumentów, poprawę bezpieczeństwa, uproszczenie weryfikacji uprawnień i ułatwienie przemieszczania się kierowców po całym obszarze wspólnoty. Co się zmieni i kiedy nowe przepisy mogą wejść w życie?
Największą nowością będzie pełna cyfryzacja prawa jazdy. Oznacza to, że dokument w formie fizycznej stanie się opcjonalny – kierowcy będą mogli posługiwać się wersją elektroniczną, dostępną np. w telefonie komórkowym. Dane będą przechowywane w centralnej europejskiej bazie, dostępnej dla służb drogowych wszystkich państw członkowskich. System umożliwi natychmiastową weryfikację ważności dokumentu, uprawnień i ewentualnych ograniczeń.
Nowe prawo jazdy ma mieć zunifikowany format – zarówno pod względem wyglądu, jak i kategorii uprawnień. Znikną lokalne różnice w oznaczeniach, a wszystkie informacje będą przedstawione w kilku językach, w tym obowiązkowo po angielsku. Dokument będzie zawierał dane biometryczne właściciela, co ma ograniczyć przypadki fałszerstw i nadużyć.
Zmiany obejmą również sposób zdobywania uprawnień. W projekcie przewidziano m.in. dwuletni okres próbny dla nowych kierowców, obowiązek szkoleń z zakresu ekologicznej jazdy oraz jednolite standardy egzaminacyjne. Celem jest wyrównanie poziomu trudności i jakości szkolenia w całej Unii – obecnie różnice między państwami członkowskimi są bardzo duże.
Nowe przepisy ułatwią też życie osobom pracującym za granicą. Obecnie wymiana prawa jazdy w innym kraju UE może być skomplikowana – wymaga tłumaczeń, uznania dokumentu i często dodatkowych formalności. Po wprowadzeniu nowego wzoru każdy dokument będzie równoważny i automatycznie akceptowany we wszystkich państwach członkowskich.
Wprowadzenie nowych praw jazdy przewidziano na lata 2026–2028, ale testy systemu rozpoczną się już wcześniej. Państwa będą miały czas na dostosowanie systemów informatycznych, przeszkolenie urzędników i przeprowadzenie kampanii informacyjnych. Kierowcy nie będą musieli wymieniać dokumentów natychmiast – okres przejściowy ma trwać co najmniej 10 lat.
Nowy system ma też uwzględniać kwestie zdrowia – kierowcy w wieku powyżej 70 lat będą zobowiązani do okresowego odnawiania dokumentu na podstawie badań lekarskich. Ma to poprawić bezpieczeństwo i umożliwić wcześniejsze wykrywanie przeciwwskazań do prowadzenia pojazdu.
