Olej silnikowy to jeden z najważniejszych płynów eksploatacyjnych w każdym samochodzie. Jego zadaniem jest nie tylko smarowanie ruchomych elementów jednostki napędowej, ale również chłodzenie, uszczelnianie przestrzeni między tłokami a cylindrami, ochrona przed korozją oraz usuwanie zanieczyszczeń powstających w wyniku spalania i zużycia mechanicznego. Z tego względu regularna wymiana oleju silnikowego ma bezpośredni wpływ na kondycję jednostki napędowej i jej trwałość. Pomijanie tej czynności może prowadzić do poważnych usterek, których naprawa będzie wielokrotnie droższa niż koszt rutynowej obsługi.
Wielu kierowców zadaje sobie pytanie: kiedy właściwie należy wymieniać olej? Odpowiedź nie jest jednoznaczna, ponieważ zależy od wielu czynników – począwszy od zaleceń producenta, przez warunki eksploatacji pojazdu, aż po jakość stosowanego oleju. Najczęściej spotykanym zaleceniem w przypadku samochodów osobowych jest wymiana co około piętnaście tysięcy kilometrów lub raz do roku – w zależności od tego, co nastąpi wcześniej. Jednak w przypadku jazdy miejskiej, częstych rozruchów silnika, krótkich tras, jazdy w dużym zapyleniu, holowania przyczep lub dynamicznego stylu jazdy warto skrócić ten interwał nawet do dziesięciu tysięcy kilometrów.
Szczególnie narażone na przyspieszone zużycie oleju są silniki turbodoładowane, jednostki o dużej mocy w stosunku do pojemności, a także silniki wysokoprężne z filtrami cząstek stałych. W takich przypadkach nie tylko częstotliwość wymiany ma znaczenie, ale również jakość samego oleju. Należy bezwzględnie stosować się do norm i specyfikacji określonych przez producenta pojazdu – zarówno pod względem klasy lepkości, jak i dopuszczeń do konkretnych typów jednostek. Warto pamiętać, że wybór tańszego oleju o wątpliwej jakości może się bardzo szybko zemścić.
Niepokojącymi sygnałami, które mogą świadczyć o konieczności wcześniejszej wymiany oleju, są m.in. jego ciemna barwa, wyczuwalny zapach spalenizny, spadek mocy silnika, dłuższe kręcenie rozrusznika podczas uruchamiania czy zwiększone zużycie paliwa. W niektórych przypadkach silnik może zacząć pracować nierówno lub głośniej niż zwykle. To moment, w którym nie warto zwlekać z wizytą w warsztacie. Sprawdzenie poziomu i jakości oleju na bagnecie to prosty sposób, by ocenić stan smarowania w naszym silniku.
Nowoczesne samochody często wyposażone są w systemy monitorowania jakości oleju, które na podstawie stylu jazdy, temperatury pracy silnika i pokonanych kilometrów informują kierowcę o konieczności jego wymiany. Choć to przydatna funkcja, nie należy jej traktować jako jedynego wyznacznika. W wielu przypadkach czujniki nie są wystarczająco precyzyjne i mogą nie uwzględniać wszystkich czynników wpływających na zużycie oleju.
Podsumowując, olej silnikowy należy wymieniać regularnie, zgodnie z zaleceniami producenta, ale też z uwzględnieniem rzeczywistych warunków eksploatacji pojazdu. Lepiej zrobić to częściej niż za późno. Regularna wymiana oleju to nie koszt, lecz inwestycja w sprawność i trwałość silnika. Zaniedbanie tej podstawowej czynności serwisowej może skutkować przyspieszonym zużyciem elementów jednostki napędowej, utratą kompresji, zatarciem silnika, a nawet koniecznością jego generalnego remontu. Jeśli zależy nam na długowieczności samochodu i bezproblemowej eksploatacji, warto uczynić z wymiany oleju priorytetowy punkt każdego przeglądu.
