Przegub napędowy to jeden z kluczowych elementów układu przeniesienia napędu w samochodach z napędem na przednie koła oraz w pojazdach z napędem na cztery koła. Jego zadaniem jest przekazywanie momentu obrotowego z półosi na koło, przy jednoczesnym umożliwieniu skrętu i amortyzacji nierówności. Przeguby muszą pracować w bardzo trudnych warunkach – obracają się z dużą prędkością, są narażone na przeciążenia i działają pod zmiennym kątem. Kiedy ulegają uszkodzeniu, mogą powodować nie tylko hałas i wibracje, ale również stanowić poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa jazdy. Jak zatem rozpoznać objawy uszkodzenia przegubu napędowego i kiedy należy zareagować?
Najbardziej charakterystycznym objawem zużytego zewnętrznego przegubu napędowego jest wyraźny, rytmiczny stukot lub trzask dochodzący z okolic przednich kół podczas skręcania. Zwykle dźwięk ten nasila się przy mocnym skręcie kierownicy, szczególnie podczas przyspieszania – na przykład przy ruszaniu z miejsca lub zawracaniu. Odgłos przypomina „kliknięcia” lub „tykanie” i jest tym głośniejszy, im bardziej zużyty jest przegub. Jeśli dźwięk pojawia się tylko przy skręcie w jedną stronę, uszkodzony przegub najczęściej znajduje się po stronie przeciwnej – czyli jeśli słychać go przy skręcie w lewo, uszkodzony może być przegub po prawej stronie.
W przypadku wewnętrznych przegubów objawy bywają nieco inne i mniej oczywiste. Często są to wibracje wyczuwalne na karoserii lub kierownicy, zwłaszcza podczas przyspieszania. Auto może też delikatnie szarpać, tracić płynność jazdy lub mieć trudności z utrzymaniem równomiernego przyspieszenia. Objawy te bywają mylone z problemami silnika, układu paliwowego lub zawieszenia, dlatego diagnoza wewnętrznych przegubów wymaga więcej uwagi.
Kolejnym ważnym sygnałem, który powinien skłonić do kontroli przegubów, jest uszkodzenie osłony gumowej, tzw. mieszka. Osłona chroni przegub przed zabrudzeniami i wodą, a jednocześnie utrzymuje smar w jego wnętrzu. Jeśli jest pęknięta, rozdarta lub z niej wycieka smar, to znak, że przegub może w krótkim czasie ulec zużyciu. Nawet jeśli nie słychać jeszcze charakterystycznych dźwięków, jazda z uszkodzoną osłoną prowadzi do szybkiego zatarcia mechanizmu. Dlatego warto co jakiś czas wizualnie kontrolować stan mieszków, zwłaszcza przy okazji wymiany kół lub serwisu zawieszenia.
Przy poważnym uszkodzeniu przegubu może dojść do jego całkowitego zablokowania lub rozpadnięcia się w trakcie jazdy, co skutkuje utratą napędu i ryzykiem niekontrolowanego zatrzymania pojazdu. W skrajnych przypadkach może dojść do wypadnięcia półosi z przegubu, co czyni auto całkowicie niesprawnym. Dlatego objawów takich jak głośne stuki, pęknięta osłona, smar na felgach czy nagłe drgania nie wolno bagatelizować.
Rozpoznanie uszkodzonego przegubu można przeprowadzić także podczas jazdy testowej. Wystarczy znaleźć pusty plac lub szeroką drogę, skręcić kierownicę maksymalnie w jedną stronę i zacząć jechać powoli po okręgu. Jeśli w trakcie manewru pojawia się wyraźne „klikanie”, to bardzo możliwe, że jeden z przegubów zewnętrznych jest zużyty. Taką próbę warto powtórzyć w obu kierunkach, by sprawdzić, która strona powoduje dźwięk.
W przypadku potwierdzenia objawów, konieczna jest jak najszybsza wizyta w warsztacie. Wymiana przegubu – czy to samego mechanizmu, czy całej półosi – nie jest naprawą bardzo skomplikowaną, ale wymaga odpowiednich narzędzi, precyzji i doświadczenia. Często mechanicy decydują się na wymianę całej półosi, jeśli przegub jest nierozbieralny lub częściowo zużyty także po stronie wewnętrznej.
Podsumowując – objawy uszkodzenia przegubu napędowego to przede wszystkim stuki przy skręcaniu, wibracje podczas przyspieszania, smar wyciekający spod auta i pęknięta osłona mieszka. Ignorowanie tych sygnałów może doprowadzić do poważnej awarii, dlatego warto reagować jak najszybciej. Regularna kontrola przegubów to nie tylko kwestia komfortu jazdy, ale przede wszystkim bezpieczeństwa – własnego i innych uczestników ruchu.
