Gaśnica samochodowa to jeden z niewielu elementów wyposażenia pojazdu, którego posiadanie jest w Polsce obowiązkowe. Choć na co dzień rzadko się z niej korzysta, jej obecność – a przede wszystkim sprawność – może zadecydować o bezpieczeństwie kierowcy, pasażerów i innych uczestników ruchu drogowego. Dlatego warto wiedzieć, kiedy należy ją wymienić lub odnowić, aby spełniała wymogi prawne i była gotowa do działania w razie potrzeby.
Przepisy nie określają jednoznacznie terminu ważności gaśnicy, ale wymagają, aby była ona sprawna technicznie i gotowa do użycia. To oznacza, że powinna mieć aktualne oznaczenie przeglądu technicznego lub ważność homologacji producenta – w zależności od rodzaju gaśnicy. Najczęściej spotykane w samochodach są gaśnice proszkowe o pojemności jednego kilograma, które wymagają przeglądu raz w roku. Data ważności lub przeglądu znajduje się zazwyczaj na etykiecie lub na naklejce serwisowej umieszczonej bezpośrednio na korpusie gaśnicy.
Jeśli gaśnica została oznaczona jako „bezobsługowa” i posiada dłuższą, kilkuletnią datę ważności nadaną przez producenta – nie trzeba jej co roku serwisować, ale po upływie tego terminu należy ją wymienić na nową, bez względu na jej stan wizualny. W praktyce większość kierowców korzysta z klasycznych modeli wymagających corocznego przeglądu – koszt takiej usługi to zwykle kilkanaście złotych, a można ją wykonać w punktach serwisowych lub u specjalistów od ochrony przeciwpożarowej.
Poza datą ważności, są także inne sytuacje, w których gaśnicę należy wymienić natychmiast, nawet jeśli przegląd nie jest jeszcze przeterminowany. Należą do nich:
– uszkodzenie zaworu, manometru lub korpusu,
– brak oznaczeń potwierdzających sprawność (etykiety, daty legalizacji),
– spadek ciśnienia wskazany na manometrze (jeśli jest obecny),
– ślady zużycia, wgniecenia, korozji lub wycieków.
Warto również pamiętać, że po jednorazowym użyciu – nawet bardzo krótkim – gaśnica przestaje być uznawana za sprawną i zgodnie z przepisami musi zostać wymieniona na nową lub poddana profesjonalnemu napełnieniu oraz ponownemu przeglądowi. Nie wystarczy tylko „zakleić” zawór i odłożyć ją z powrotem do bagażnika – przy kontroli drogowej taki stan może zostać uznany za brak obowiązkowego wyposażenia.
Policja, Inspekcja Transportu Drogowego i inne służby mają prawo skontrolować nie tylko obecność gaśnicy w pojeździe, ale także jej stan techniczny. Jeśli okaże się, że urządzenie jest przeterminowane, puste, niesprawne lub nie ma aktualnego przeglądu – kierowca może otrzymać mandat, a samochód może zostać uznany za niespełniający wymogów technicznych.
Podsumowując, gaśnicę samochodową należy wymieniać:
– co roku, jeśli wymaga regularnych przeglądów (dotyczy większości standardowych modeli),
– zgodnie z datą ważności, jeśli jest bezobsługowa i fabrycznie oznaczona,
– natychmiast, jeśli była używana lub jest uszkodzona, niesprawna, nieczytelna albo nie posiada wymaganego oznaczenia.
Dbanie o sprawność gaśnicy to nie tylko obowiązek prawny, ale również element troski o własne bezpieczeństwo. W sytuacji zagrożenia liczą się sekundy – a niesprawna lub przeterminowana gaśnica może okazać się zupełnie bezużyteczna.
