Nieprzestrzeganie zalecanego momentu dokręcenia śrub lub nakrętek kół może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji – zarówno mechanicznych, jak i związanych z bezpieczeństwem jazdy. Moment dokręcenia to wartość siły, z jaką śruba lub nakrętka powinna być dokręcona, aby zapewnić prawidłowe i trwałe połączenie koła z piastą. Zarówno zbyt słabe, jak i zbyt mocne dokręcenie może prowadzić do uszkodzeń, a w skrajnych przypadkach nawet do utraty koła w czasie jazdy.
Jeśli koło zostanie dokręcone zbyt słabo, śruby mogą się stopniowo luzować podczas jazdy, szczególnie na nierównościach i przy wyższych prędkościach. Objawem mogą być nietypowe dźwięki – stuki lub wibracje dochodzące z okolic kół, a także uczucie niestabilności prowadzenia. Jeśli sytuacja zostanie zignorowana, może dojść do całkowitego odkręcenia się koła, co skutkuje jego odpadnięciem, utratą panowania nad pojazdem i potencjalnie bardzo poważnym wypadkiem. Luzujące się koło może też uszkodzić tarczę hamulcową, piastę, śruby oraz nadkole i elementy zawieszenia.
Z kolei zbyt mocne dokręcenie kół niesie ze sobą inne, równie niebezpieczne ryzyko. Przede wszystkim może dojść do rozciągnięcia lub zerwania gwintu śruby, nakrętki lub otworu w piaście. Taki gwint nie będzie już trzymał odpowiednio i może prowadzić do obluzowania koła nawet przy pozornie solidnym dokręceniu. Nadmierna siła może również spowodować uszkodzenie samej piasty, zdeformowanie felgi aluminiowej, a także zwiększone zużycie elementów układu hamulcowego, jeśli koło zostanie niewłaściwie dociśnięte względem tarczy.
Zbyt mocno dokręcone śruby mogą również uniemożliwić ich późniejsze odkręcenie w razie potrzeby – na przykład przy wymianie opony w trasie. W sytuacji awaryjnej, kiedy trzeba zmienić koło, może się okazać, że ani fabryczny klucz, ani siła fizyczna nie wystarczą, a konieczne będzie użycie narzędzi pneumatycznych lub hydraulicznych. To szczególnie niebezpieczne, gdy do awarii dochodzi w niebezpiecznym miejscu – np. na autostradzie czy w nocy na odludziu.
Nieprzestrzeganie momentu dokręcenia kół może również wpływać na zużycie opon i nierównomierne rozłożenie sił podczas jazdy, co z kolei może prowadzić do wibracji na kierownicy, szybszego zużycia łożysk, a nawet pękania felg – zwłaszcza tych wykonanych z lekkich stopów. W dłuższej perspektywie może to generować znaczne koszty serwisowe i wpłynąć negatywnie na komfort oraz bezpieczeństwo prowadzenia pojazdu.
Każdy producent pojazdu określa konkretny moment dokręcenia śrub lub nakrętek – najczęściej mieści się on w zakresie od sześćdziesięciu do stu czterdziestu niutonometrów, w zależności od typu auta, rodzaju felg oraz zastosowanego systemu mocowania. Aby mieć pewność, że koła są dokręcone prawidłowo, należy używać klucza dynamometrycznego i dokręcać śruby zgodnie z zalecaną kolejnością – zazwyczaj na krzyż, aby równomiernie rozłożyć nacisk.
Podsumowując – zbyt słabe dokręcenie kół może prowadzić do ich obluzowania i utraty w czasie jazdy, natomiast zbyt mocne dokręcenie grozi uszkodzeniem gwintów, felg i piast, a także utrudnia ich późniejsze odkręcenie. Przestrzeganie zalecanego momentu dokręcania śrub to podstawowy element dbałości o bezpieczeństwo własne i innych uczestników ruchu. To pozornie drobna czynność, która ma ogromny wpływ na stabilność pojazdu, skuteczność hamowania i bezpieczne poruszanie się po drogach.
