Z pozoru może wydawać się, że zatankowanie auta nie ma żadnego wpływu na pracę automatycznej skrzyni biegów. W końcu układ paliwowy i przekładnia to dwa zupełnie różne systemy, niezależne od siebie i działające na innych zasadach. A jednak zdarzają się sytuacje, w których kierowca dostrzega zmianę w zachowaniu skrzyni właśnie po uzupełnieniu paliwa. Może to być szarpanie przy ruszaniu, brak płynnej zmiany biegów, opóźnienia w reakcji na gaz, a nawet wejście w tryb awaryjny. Skąd więc takie objawy i czy mają związek z jakością paliwa?
Jednym z najczęstszych powodów nagłego pogorszenia pracy skrzyni po tankowaniu jest wlanie paliwa o niewłaściwej jakości. Dotyczy to szczególnie aut z silnikami wysokoprężnymi, gdzie zanieczyszczenia w oleju napędowym mogą zaburzyć pracę wtryskiwaczy, prowadząc do nierównomiernego spalania, szarpania silnika i wibracji. A ponieważ automatyczna skrzynia biegów ściśle współpracuje z jednostką napędową, każde zachwianie jej pracy przekłada się na sposób, w jaki skrzynia zmienia biegi. Silnik, który nie pracuje równo, nie dostarcza stabilnego momentu obrotowego, co z kolei dezorientuje sterownik przekładni.
W przypadku samochodów benzynowych, również paliwo o złej jakości – na przykład zbyt niskiej liczbie oktanowej, zanieczyszczone lub z domieszką alkoholu – może wywołać zjawiska podobne. Jeśli po zatankowaniu auto traci moc, reaguje opóźnieniem lub nierówno pracuje na niskich obrotach, skrzynia automatyczna może mieć problem z doborem odpowiednich przełożeń. Często skutkiem tego jest opóźnione przyspieszanie, nieprzewidywalna zmiana biegów lub zbyt szybkie przełączanie przy niskim obciążeniu.
Nie bez znaczenia jest też korelacja między sterownikiem silnika a sterownikiem skrzyni. W wielu nowoczesnych samochodach oba systemy komunikują się ze sobą i wspólnie analizują dane z czujników położenia pedału gazu, prędkości pojazdu, obciążenia oraz wartości obrotów. Jeśli po zatankowaniu ECU silnika zaczyna wykrywać nieprawidłowości – takie jak spalanie stukowe, błędy mieszanki czy wzrost temperatury spalin – może ograniczyć moment obrotowy, wprowadzić korekty zapłonu lub mieszanki. W odpowiedzi skrzynia zmienia swoją strategię, a kierowca ma wrażenie, że przekładnia pracuje inaczej niż przedtem.
Czasem przyczyną problemu może być też czysty zbieg okoliczności. Tankowanie to moment, w którym auto jest zatrzymane, często włączone, a skrzynia przechodzi z pozycji „jazda” na „parking” i odwrotnie. W tym czasie może dojść do ujawnienia się błędu, który wcześniej był uśpiony – na przykład wskutek skoku napięcia, chwilowego spadku ciśnienia oleju w skrzyni lub pojawienia się usterki elektrozaworu. Może się też zdarzyć, że problem istniał już wcześniej, ale dopiero po zatrzymaniu i ponownym uruchomieniu samochodu zaczyna się objawiać.
Warto również pamiętać o pojazdach z instalacją LPG. W ich przypadku zmiana paliwa – z gazu na benzynę lub odwrotnie – odbywa się często automatycznie, czasem przy ponownym rozruchu po tankowaniu. Jeśli układ przełączania nie działa poprawnie, może dojść do chwilowego zaburzenia pracy silnika, co z kolei przekłada się na działanie skrzyni. W niektórych sytuacjach skrzynia może zinterpretować to jako problem i uruchomić tryb awaryjny, co skutkuje brakiem zmiany biegów, ograniczeniem prędkości lub zapaleniem się kontrolki.
Podsumowując – nagła zmiana zachowania skrzyni po zatankowaniu nie zawsze oznacza awarię przekładni. Często winowajcą jest jakość paliwa, problemy z pracą silnika lub zakłócenie w komunikacji między modułami sterującymi. Warto zwrócić uwagę na wszystkie objawy, które pojawiają się po tankowaniu, i w razie potrzeby skontrolować układ paliwowy, czystość filtrów, stan cewek zapłonowych i błędy w komputerze silnika. Wczesna reakcja pozwoli uniknąć poważniejszych problemów w układzie napędowym.
