Wielu kierowców zadaje sobie pytanie, czy klimatyzacja samochodowa pracuje również wtedy, gdy pojazd stoi, a silnik pracuje na biegu jałowym. Sytuacje takie zdarzają się często – w korku, podczas postoju z pasażerami lub przy oczekiwaniu na kogoś w upalne dni. Odpowiedź brzmi: tak, klimatyzacja może działać również wtedy, gdy samochód się nie porusza, jednak sposób jej działania i wydajność mogą się wówczas różnić w zależności od konstrukcji auta oraz warunków pracy układu.
Układ klimatyzacji samochodowej opiera się na sprężarce, która w większości pojazdów napędzana jest paskiem wieloklinowym połączonym bezpośrednio z wałem korbowym silnika. To oznacza, że dopóki silnik jest uruchomiony – niezależnie od tego, czy samochód jedzie, czy stoi – sprężarka ma możliwość działania. W trybie jałowym, gdy obroty silnika są niższe niż podczas jazdy, sprężarka pracuje mniej intensywnie, co może mieć wpływ na siłę chłodzenia i czas potrzebny do osiągnięcia zadanej temperatury w kabinie.
Warto jednak zaznaczyć, że mimo ograniczonych obrotów silnika, układ klimatyzacyjny wciąż działa zgodnie ze swoim przeznaczeniem. Parownik schładza powietrze przepływające przez kanały wentylacyjne, a czynnik chłodniczy krąży w obiegu. Oczywiście wydajność chłodzenia może być mniejsza – szczególnie w upalne dni, gdy temperatura otoczenia jest wysoka, a samochód stoi bez przewiewu. W takich warunkach chłodnica klimatyzacji (czyli skraplacz) nagrzewa się bardziej, a wentylatory muszą pracować intensywniej, by odprowadzać ciepło. Jeśli układ jest w pełni sprawny, nie stanowi to problemu, ale w przypadku zatkanych kanałów chłodzenia lub słabej pracy wentylatora może dojść do spadku efektywności działania klimatyzacji.
W niektórych nowszych samochodach, szczególnie tych wyposażonych w system start-stop, pojawia się dodatkowy aspekt – zatrzymanie pracy silnika podczas postoju. Wówczas klimatyzacja może się automatycznie wyłączyć lub przejść w tryb oszczędny, co skutkuje ograniczeniem chłodzenia. W bardziej zaawansowanych układach, takich jak w autach hybrydowych i elektrycznych, sprężarka może być napędzana elektrycznie, co pozwala jej działać niezależnie od pracy silnika spalinowego. Dzięki temu chłodzenie kabiny może być kontynuowane nawet podczas całkowitego postoju lub przy wyłączonym silniku, choć odbywa się to kosztem energii elektrycznej.
Ciekawostką jest również fakt, że niektóre modele aut mają ograniczenia w działaniu klimatyzacji przy bardzo niskich prędkościach lub w trybie postoju, aby chronić elementy układu przed nadmiernym obciążeniem cieplnym. Wówczas może pojawić się sytuacja, w której mimo pracującego silnika i włączonej klimatyzacji, nawiewane powietrze nie jest wystarczająco chłodne. W takiej sytuacji warto sprawdzić stan wentylatorów chłodnicy oraz drożność wlotów powietrza.
Podsumowując, klimatyzacja działa również podczas pracy silnika na biegu jałowym i jest do tego technicznie przystosowana. Wydajność chłodzenia może być jednak nieco niższa niż podczas jazdy, co wynika z ograniczonych obrotów silnika i mniej skutecznego chłodzenia skraplacza. Regularna konserwacja układu i jego elementów zapewni skuteczne działanie także w warunkach postoju, co przekłada się na komfort kierowcy i pasażerów nawet w czasie długiego oczekiwania w upale.
