Współczesne układy kierownicze w wielu samochodach – zwłaszcza tych wyposażonych w elektryczne wspomaganie – są już tak zaawansowane, że posiadają własny, niezależny sterownik. Nie jest to już tylko prosty mechaniczny system połączony z kołami, ale złożona struktura oparta na czujnikach, silnikach elektrycznych, magistralach komunikacyjnych i zaawansowanym oprogramowaniu. Właśnie dlatego konieczne stało się wyodrębnienie dedykowanego modułu elektronicznego, który zarządza wszystkimi funkcjami kierownicy, jej czujników i wspomagania.
Taki sterownik znajduje się zwykle w bezpośrednim sąsiedztwie kolumny kierowniczej, a czasem nawet wewnątrz niej. W jego zakres obowiązków wchodzą nie tylko podstawowe funkcje, jak przekazywanie sygnałów z czujnika kąta skrętu, ale także zarządzanie momentem wspomagania, interpretacja danych z czujnika momentu obrotowego czy przetwarzanie informacji z układu stabilizacji toru jazdy. Sterownik musi analizować intencje kierowcy, warunki drogowe i dane z innych modułów, by w ułamku sekundy zdecydować, jaką siłę powinien wygenerować silnik wspomagania.
Dodatkowo, sterownik układu kierowniczego często komunikuje się z systemami pokładowymi za pośrednictwem magistrali CAN lub FlexRay. Przesyła dane do modułu ESP, układu ABS, systemów asystujących kierowcy, takich jak utrzymanie pasa ruchu, parkowanie automatyczne, czy aktywne unikanie przeszkód. W pojazdach z funkcją autonomicznej jazdy jego rola jest jeszcze szersza – to właśnie ten sterownik decyduje, jak precyzyjnie należy skręcić koła, aby samochód wykonał bezpieczny manewr bez udziału człowieka.
W niektórych autach, szczególnie z elektrycznym lub adaptacyjnym wspomaganiem, sterownik kierownicy odpowiada również za zmienne przełożenie układu. Może zmieniać sposób, w jaki kierownica reaguje na ruchy rąk kierowcy w zależności od prędkości jazdy, trybu sportowego lub komfortowego, a nawet stanu nawierzchni. Dobrze skalibrowany sterownik pozwala uzyskać wrażenie bezpośredniego, ale nie nerwowego prowadzenia przy szybkiej jeździe, a jednocześnie ułatwia manewrowanie w mieście przy minimalnym ruchu kierownicą.
Co istotne, sam sterownik układu kierowniczego może ulec awarii, a jej objawy bywają mylące. Kierowca może zauważyć opór przy skręcie, błędne działanie wspomagania, wyłączenie układu ESP albo komunikaty o błędach, które z pozoru nie mają związku z kierownicą. Czasem sterownik przechodzi w tryb awaryjny i całkowicie wyłącza wspomaganie, zmieniając pracę układu w tryb mechaniczny. W niektórych pojazdach możliwa jest adaptacja lub aktualizacja oprogramowania tego sterownika, co jest niezbędne po wymianie elementów układu lub jego kalibracji.
Podsumowując – tak, układ kierowniczy we współczesnych samochodach może i bardzo często posiada własny, niezależny sterownik. To on analizuje dane z czujników, decyduje o sile wspomagania i współpracuje z innymi modułami pojazdu, zapewniając płynność i bezpieczeństwo prowadzenia. Jego rola będzie tylko rosła w kolejnych generacjach aut, zwłaszcza tych z funkcjami półautonomicznymi, steer-by-wire i adaptacyjnym prowadzeniem.
