Systemy zmiennych faz rozrządu to jedno z najważniejszych osiągnięć współczesnej inżynierii silnikowej. Ich głównym zadaniem jest dynamiczne dostosowywanie momentu otwarcia i zamknięcia zaworów do aktualnych warunków pracy silnika. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie lepszych osiągów, niższego zużycia paliwa i ograniczenia emisji spalin. Wielu kierowców zastanawia się, czy zmienne fazy rozrządu rzeczywiście poprawiają osiągi przy niskich obrotach i jak wpływają na charakterystykę pracy jednostki napędowej.
W tradycyjnych silnikach bez systemu zmiennych faz rozrządu moment otwarcia i zamknięcia zaworów jest stały, co oznacza kompromis pomiędzy osiągami przy niskich i wysokich obrotach. Inżynierowie musieli wybierać – albo silnik będzie elastyczny i dynamiczny w dolnym zakresie obrotów, albo zapewni maksymalną moc przy wysokich prędkościach obrotowych. Systemy zmiennych faz rozrządu eliminują ten kompromis.
Dzięki zmiennym fazom rozrządu możliwe jest wcześniejsze otwarcie zaworów dolotowych przy niskich obrotach, co poprawia napełnienie cylindrów świeżym powietrzem. To z kolei przekłada się na wyższy moment obrotowy, lepszą elastyczność i szybszą reakcję na gaz już od najniższych prędkości obrotowych. Efekt ten jest szczególnie odczuwalny w miejskiej jeździe, podczas ruszania czy przyspieszania na niskich biegach.
W praktyce systemy takie jak VVT, VANOS, VTEC czy Dual VVT-i pozwalają na płynne przejście między trybem ekonomicznym a sportowym, w zależności od potrzeb kierowcy. Przy niskich obrotach sterownik silnika ustawia fazy rozrządu w taki sposób, by zapewnić maksymalny moment obrotowy i płynność pracy. Przy wyższych obrotach system przestawia fazy, umożliwiając uzyskanie maksymalnej mocy.
Podsumowując, zmienne fazy rozrządu znacząco poprawiają osiągi silnika przy niskich obrotach, zwiększają moment obrotowy, poprawiają elastyczność i komfort jazdy. To rozwiązanie, które sprawia, że nowoczesne jednostki napędowe są jednocześnie dynamiczne, oszczędne i przyjazne dla środowiska.
