Łańcuch rozrządu, choć uchodzi za rozwiązanie trwałe i bezobsługowe, z czasem również ulega zużyciu. Jego awaria może prowadzić do poważnych uszkodzeń silnika, dlatego rozpoznanie pierwszych sygnałów mechanicznych świadczących o końcu życia łańcucha jest kluczowe dla uniknięcia kosztownych napraw. Jakie objawy powinny wzbudzić niepokój kierowcy lub mechanika?
Jednym z najczęstszych i najłatwiejszych do zauważenia symptomów jest charakterystyczny hałas dobiegający z okolic rozrządu. Może to być metaliczne grzechotanie, stukanie lub dzwonienie, które pojawia się zwłaszcza podczas rozruchu silnika, na zimno lub przy przyspieszaniu. Hałas ten wynika z wydłużenia łańcucha, który zaczyna luźno pracować na kołach zębatych i ślizgach.
Kolejnym sygnałem jest nierówna praca silnika, szczególnie na biegu jałowym. Wydłużony łańcuch powoduje minimalne przesunięcia faz rozrządu, co skutkuje spadkiem mocy, szarpaniem podczas przyspieszania oraz trudnościami z rozruchem. Niekiedy silnik może przechodzić w tryb awaryjny, a na desce rozdzielczej pojawia się kontrolka „check engine”.
W zaawansowanym stadium zużycia łańcucha mogą pojawić się błędy synchronizacji rozrządu, zapisane w sterowniku silnika. Typowe kody błędów to P0016, P0017, P0340, które świadczą o rozbieżności między położeniem wału korbowego a wałków rozrządu. Diagnostyka komputerowa pozwala szybko wykryć takie nieprawidłowości.
Warto także zwrócić uwagę na stuki lub drgania silnika podczas zmiany obciążenia, a także na wyczuwalne wibracje w kabinie pojazdu. W skrajnych przypadkach może dojść do przeskoku łańcucha na zębach kół rozrządu, co niemal zawsze prowadzi do poważnej awarii silnika – kolizji tłoków z zaworami, wygięcia zaworów, a nawet uszkodzenia głowicy.
Podczas przeglądu mechanicznego można zaobserwować nadmierny luz na napinaczu łańcucha, zużycie ślizgów prowadzących oraz wyraźne ślady zużycia na ogniwach łańcucha. W nowoczesnych silnikach z hydraulicznymi napinaczami, spadek ciśnienia oleju również może przyspieszyć zużycie łańcucha i jego elementów.
Podsumowując, sygnały mechaniczne świadczące o końcu życia łańcucha rozrządu to: metaliczny hałas, nierówna praca silnika, trudności z rozruchem, błędy synchronizacji, wibracje oraz nadmierny luz na napinaczu. Wczesna diagnostyka i wymiana łańcucha pozwalają uniknąć poważnych awarii i kosztownych napraw silnika.