Filtr cząstek stałych (DPF) to skomplikowany element układu wydechowego, którego zadaniem jest wychwytywanie i wypalanie cząstek sadzy powstających podczas spalania oleju napędowego. W nowoczesnych samochodach stan filtra DPF jest monitorowany przez komputer pokładowy, a diagnostyka komputerowa pozwala na precyzyjną ocenę poziomu jego zapełnienia oraz sprawności regeneracji. Jednak nie każdy kierowca ma dostęp do specjalistycznego sprzętu diagnostycznego. Czy w takim razie możliwe jest sprawdzenie stanu DPF bez użycia komputera?
Choć najdokładniejsze informacje o kondycji DPF uzyskamy dzięki komputerowi diagnostycznemu, istnieje kilka objawów i prostych metod, które mogą wskazywać na problemy z filtrem cząstek stałych nawet bez użycia elektroniki. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na zachowanie samochodu podczas codziennej eksploatacji. Jednym z pierwszych symptomów zapchanego DPF jest wyraźny spadek mocy silnika, gorsza reakcja na gaz, szarpanie podczas przyspieszania oraz wzrost zużycia paliwa. Często pojawia się także zwiększone dymienie z wydechu, zwłaszcza podczas mocniejszego wciśnięcia pedału gazu.
Kolejnym objawem, który może sugerować problemy z DPF, jest częstsze uruchamianie wentylatora chłodnicy, podwyższone obroty biegu jałowego oraz charakterystyczny zapach spalin. W niektórych przypadkach na desce rozdzielczej może zapalić się kontrolka „check engine” lub specjalna kontrolka DPF, choć jej obecność zależy od modelu samochodu.
Można również wykonać prosty test polegający na obserwacji końcówki rury wydechowej. Jeśli jest ona mocno zabrudzona sadzą, a na karoserii w okolicach wydechu pojawiają się czarne osady, może to świadczyć o nieskutecznej pracy filtra lub jego uszkodzeniu. W sprawnym układzie wydechowym końcówka wydechu powinna być stosunkowo czysta, bez wyraźnych śladów sadzy.
W warsztatach stosuje się także metodę pomiaru ciśnienia spalin przed i za DPF. Choć do tego potrzebny jest specjalistyczny manometr, nie wymaga on podłączenia komputera diagnostycznego. Wzrost ciśnienia przed filtrem w stosunku do ciśnienia za filtrem świadczy o jego zapchaniu.
Podsumowując, choć bez komputera nie uzyskamy pełnego obrazu stanu DPF, możemy rozpoznać wiele objawów jego zapchania na podstawie zachowania samochodu, wyglądu wydechu i prostych testów warsztatowych. W przypadku podejrzenia problemów z filtrem cząstek stałych warto jednak jak najszybciej udać się do serwisu na pełną diagnostykę, aby uniknąć poważniejszych uszkodzeń silnika i kosztownych napraw.
