Układ SCR (Selective Catalytic Reduction) to zaawansowany system oczyszczania spalin, stosowany w nowoczesnych silnikach diesla, który umożliwia skuteczną redukcję tlenków azotu (NOx) do azotu i pary wodnej. Kluczowym elementem tego systemu jest AdBlue – wodny roztwór mocznika, który wtryskiwany do spalin w katalizatorze SCR, umożliwia zachodzenie reakcji chemicznych neutralizujących NOx. Niestety, w pewnych warunkach AdBlue może krystalizować, prowadząc do blokowania przewodów, wtryskiwaczy i samego katalizatora. Zatkanie układu SCR przez krystalizację AdBlue objawia się szeregiem charakterystycznych symptomów, które warto znać, by szybko zareagować i uniknąć poważniejszych awarii.
Jednym z pierwszych objawów zatkania układu SCR jest pojawienie się komunikatu ostrzegawczego na desce rozdzielczej. Współczesne samochody są wyposażone w czujniki monitorujące ciśnienie i przepływ AdBlue w układzie. Gdy system wykryje zbyt wysokie ciśnienie lub brak przepływu, informuje kierowcę o usterce układu oczyszczania spalin, często sygnalizując konieczność wizyty w serwisie lub ograniczając możliwość dalszej jazdy po przejechaniu określonej liczby kilometrów.
Kolejnym objawem jest spadek skuteczności oczyszczania spalin, co może prowadzić do zapalenia się kontrolki „check engine” lub dedykowanej kontrolki AdBlue. W pamięci komputera zapisują się błędy dotyczące układu SCR, zbyt wysokiego ciśnienia w przewodach AdBlue, niewłaściwej pracy wtryskiwacza lub braku reakcji katalizatora na podanie roztworu mocznika.
W praktyce kierowca może zauważyć także spadek mocy silnika i przejście jednostki napędowej w tryb awaryjny. Komputer sterujący, chcąc chronić układ oczyszczania spalin i zapobiec przekroczeniu norm emisji NOx, ogranicza osiągi silnika, a w skrajnych przypadkach może nawet uniemożliwić ponowne uruchomienie pojazdu po wyłączeniu silnika.
Zatkanie układu SCR przez krystalizację AdBlue może także objawiać się widocznymi osadami białych kryształków w okolicach wtryskiwacza, przewodów lub katalizatora. W przypadku długotrwałego użytkowania samochodu z tą usterką, może dojść do trwałego uszkodzenia wtryskiwacza AdBlue, przewodów, a nawet katalizatora SCR, co wiąże się z bardzo kosztowną naprawą.
Warto dodać, że krystalizacja AdBlue najczęściej wynika z użycia niskiej jakości płynu, zbyt długiego przechowywania AdBlue w zbiorniku, częstych przerw w eksploatacji pojazdu lub jazdy na bardzo krótkich dystansach, gdy układ nie ma szansy się rozgrzać. Problem może nasilać się również podczas mrozów, jeśli system nie jest wyposażony w skuteczne podgrzewanie przewodów i wtryskiwacza.
Podsumowując, objawy zatkania układu SCR przez krystalizację AdBlue to: komunikaty ostrzegawcze na desce rozdzielczej, zapalenie się kontrolki „check engine” lub AdBlue, spadek mocy silnika, przejście w tryb awaryjny oraz widoczne osady białych kryształków w okolicach wtryskiwacza i przewodów. Szybka reakcja na te symptomy i regularna kontrola jakości oraz stanu AdBlue pozwalają uniknąć kosztownych napraw i zapewniają sprawność układu oczyszczania spalin w nowoczesnych dieslach.
