Zatarcie turbiny to jedna z najpoważniejszych i najkosztowniejszych awarii, jakie mogą spotkać właściciela samochodu z silnikiem doładowanym. Turbosprężarka pracuje w ekstremalnych warunkach – przy bardzo wysokich temperaturach i ogromnych prędkościach obrotowych, dlatego jej łożyska i wirnik muszą być stale smarowane wysokiej jakości olejem. Gdy dochodzi do zatarcia, oznacza to, że elementy ruchome turbo przestają się swobodnie obracać, dochodzi do ich przegrzania, uszkodzenia i całkowitej utraty sprawności.
Jednym z pierwszych objawów zatarcia turbiny jest gwałtowny spadek mocy silnika. Samochód przestaje reagować na gaz, przyspiesza bardzo ospale lub wręcz nie jest w stanie dynamicznie jechać. Brak doładowania sprawia, że silnik zachowuje się jak jednostka wolnossąca o znacznie mniejszej mocy. Często towarzyszy temu pojawienie się kontrolki „check engine” i przejście silnika w tryb awaryjny, który ogranicza dalsze uszkodzenia.
Kolejnym typowym objawem zatarcia turbiny są nietypowe dźwięki z okolic turbo. Mogą to być metaliczne stuki, szuranie, tarcie lub głośne gwizdy, które nasilają się wraz ze wzrostem obrotów silnika. Takie dźwięki świadczą o tym, że wirnik nie obraca się swobodnie, ociera o obudowę lub doszło do uszkodzenia łożysk. W skrajnych przypadkach może dojść do całkowitego zablokowania wirnika i zatrzymania pracy turbo.
Zatarcie turbiny bardzo często prowadzi do wycieków oleju. Olej, który nie jest już skutecznie rozprowadzany wokół łożysk, może przedostawać się do układu dolotowego lub wydechowego. Objawia się to dymieniem z wydechu – najczęściej niebieskim dymem świadczącym o spalaniu oleju w cylindrach lub czarnym, jeśli do silnika trafia zbyt bogata mieszanka paliwowo-olejowa. Wyciek oleju z turbo do wydechu może także uszkodzić katalizator, filtr DPF i inne elementy układu wydechowego.
Typowym objawem zatarcia turbo jest również wzrost zużycia oleju silnikowego. Kierowca może zaobserwować konieczność częstszego dolewania oleju, a jego poziom w silniku spada szybciej niż zwykle. To efekt nieszczelnych uszczelnień i przedostawania się oleju do dolotu lub wydechu.
W niektórych przypadkach zatarcie turbiny prowadzi do całkowitego unieruchomienia silnika. Jeśli wirnik zablokuje się w taki sposób, że dojdzie do zablokowania przepływu powietrza lub spalin, silnik może zgasnąć i nie dać się ponownie uruchomić. W takiej sytuacji konieczna jest natychmiastowa interwencja serwisowa.
Zatarcie turbiny to awaria, której nie wolno lekceważyć. Objawia się gwałtownym spadkiem mocy, nietypowymi dźwiękami z okolic turbo, dymieniem z wydechu, wzrostem zużycia oleju i w skrajnych przypadkach – całkowitym unieruchomieniem silnika. W przypadku podejrzenia zatarcia turbo należy natychmiast zatrzymać pojazd i skontaktować się z serwisem, by uniknąć jeszcze poważniejszych uszkodzeń jednostki napędowej. Regularna wymiana oleju, dbałość o szczelność układu smarowania i unikanie gwałtownego wyłączania silnika po intensywnej jeździe to klucz do uniknięcia tej kosztownej awarii.
