Błędnie dobrany zawór upustowy (wastegate) to problem, który może znacząco wpłynąć na pracę silnika z turbosprężarką, osiągi pojazdu, a nawet trwałość całego układu doładowania. Zadaniem zaworu upustowego jest kontrolowanie ilości spalin napędzających turbinę, a tym samym regulowanie ciśnienia doładowania. Jeśli zawór jest źle dobrany pod względem wielkości, charakterystyki sprężyny, rodzaju sterowania czy jakości wykonania, skutki mogą być odczuwalne na wielu płaszczyznach.
Jednym z najczęstszych skutków błędnie dobranego wastegate jest niestabilne ciśnienie doładowania. Zbyt mały lub zbyt słaby zawór może nie być w stanie odprowadzić odpowiedniej ilości spalin, przez co ciśnienie w układzie rośnie powyżej bezpiecznych wartości. Prowadzi to do przeładowania, ryzyka spalania stukowego, przegrzewania silnika, a nawet uszkodzenia tłoków, zaworów czy uszczelek pod głowicą. Przeładowanie może także skutkować pojawieniem się błędów w sterowniku silnika, trybem awaryjnym oraz wyraźnym spadkiem osiągów.
Z kolei zbyt duży lub zbyt twardy zawór upustowy może otwierać się zbyt wcześnie lub zbyt szeroko, przez co turbosprężarka nie jest w stanie wygenerować odpowiedniego ciśnienia doładowania. Efektem jest brak mocy, ospała reakcja na gaz, trudności z przyspieszaniem i ogólne pogorszenie elastyczności silnika. Kierowca może mieć wrażenie, że silnik „nie ciągnie”, a samochód jest wyraźnie słabszy niż powinien.
Błędnie dobrany wastegate może także powodować niestabilną pracę silnika, szarpanie, falowanie obrotów oraz nierówną pracę na biegu jałowym. Niewłaściwa charakterystyka zaworu sprawia, że ciśnienie doładowania zmienia się gwałtownie, co utrudnia komputerowi sterującemu silnikiem prawidłowe dawkowanie paliwa i powietrza. W skrajnych przypadkach może dojść do powstawania ubogiej lub zbyt bogatej mieszanki, wzrostu emisji spalin i dymienia z wydechu.
Warto również pamiętać, że niewłaściwy zawór upustowy może wpływać na trwałość turbosprężarki. Praca turbo w warunkach przeładowania lub niedoboru ciśnienia prowadzi do szybszego zużycia łożysk, uszczelnień i łopatek wirnika. Może to skutkować wyciekami oleju, hałasem, dymieniem, a w skrajnych przypadkach – całkowitym zatarciem turbiny.
Błędnie dobrany wastegate może także powodować problemy z elektroniką i sterowaniem silnika. Komputer sterujący rejestruje nieprawidłowe wartości ciśnienia, generuje błędy i ogranicza moc jednostki napędowej, by zapobiec poważniejszym uszkodzeniom. W efekcie samochód traci osiągi, a kierowca doświadcza frustracji związanej z niestabilną pracą układu doładowania.
Dobór odpowiedniego zaworu upustowego powinien być zawsze dostosowany do charakterystyki silnika, mocy, ciśnienia doładowania i stylu jazdy. Profesjonalny montaż i regulacja wastegate to podstawa bezproblemowej i bezpiecznej eksploatacji auta z turbo. Błędny wybór tego elementu prowadzi do spadku osiągów, ryzyka awarii i kosztownych napraw, dlatego warto powierzyć tę czynność doświadczonym specjalistom i korzystać z wysokiej jakości części.
