Sonda lambda, zwana także czujnikiem tlenu, to kluczowy element układu sterowania silnikiem, który monitoruje skład spalin i pozwala na precyzyjne dostosowanie mieszanki paliwowo-powietrznej. W silnikach z turbosprężarką jej rola jest szczególnie istotna, ponieważ doładowanie znacząco wpływa na ilość powietrza trafiającego do cylindrów, co wymaga stałej korekty dawkowania paliwa. Turbosprężarka pośrednio, ale bardzo wyraźnie oddziałuje na pracę sondy lambda i całego systemu zarządzania silnikiem.
Przede wszystkim turbosprężarka zwiększa ilość powietrza dostarczanego do silnika, co powoduje wzrost ciśnienia doładowania i zmianę warunków spalania. Sonda lambda na bieżąco monitoruje zawartość tlenu w spalinach i przesyła sygnał do sterownika silnika (ECU), który na jego podstawie reguluje dawkę paliwa. Jeśli turbo działa prawidłowo, mieszanka pozostaje optymalna – ani zbyt bogata, ani zbyt uboga. Jednak wszelkie problemy z turbosprężarką, takie jak nieszczelności w dolocie, uszkodzony zawór wastegate, zbyt wysokie lub niskie ciśnienie doładowania, wpływają na odczyty sondy lambda i mogą powodować błędy w sterowaniu.
Na przykład, jeśli turbosprężarka generuje zbyt wysokie ciśnienie doładowania (przeładowanie), do cylindrów trafia więcej powietrza niż przewiduje mapa silnika. Sonda lambda wykrywa wtedy nadmiar tlenu w spalinach i sterownik próbuje skorygować mieszankę, zwiększając dawkę paliwa. Może to prowadzić do zwiększonego zużycia paliwa, dymienia z wydechu i wzrostu emisji spalin. Z kolei niedobór ciśnienia doładowania skutkuje zbyt ubogą mieszanką, co objawia się spadkiem mocy, nierówną pracą silnika i ryzykiem spalania stukowego.
Problemy z turbosprężarką mogą także powodować uszkodzenia lub zabrudzenia sondy lambda. Na przykład wycieki oleju do dolotu lub wydechu, powstałe w wyniku uszkodzenia turbo, prowadzą do zanieczyszczenia czujnika, co skutkuje błędnymi odczytami i nieprawidłowym sterowaniem silnikiem. W takich sytuacjach często pojawia się kontrolka check engine, a w pamięci ECU rejestrowane są błędy związane z sondą lambda lub układem doładowania.
Podsumowując, turbosprężarka ma istotny wpływ na pracę sondy lambda, ponieważ zmienia warunki spalania i ilość powietrza w silniku. Prawidłowa praca turbo pozwala utrzymać optymalną mieszankę paliwowo-powietrzną, natomiast awarie lub nieszczelności w układzie doładowania skutkują błędami w odczytach sondy i problemami z pracą silnika. Regularna kontrola stanu turbosprężarki i sondy lambda, a także szybkie usuwanie usterek, to podstawa bezproblemowej i ekonomicznej eksploatacji samochodu z doładowaniem.
