Przyspieszone zużycie łożysk turbiny to problem, który może prowadzić do poważnych i kosztownych awarii turbosprężarki, a nawet całego silnika. Łożyska w turbosprężarce pracują w ekstremalnych warunkach – są narażone na bardzo wysokie temperatury, ogromne prędkości obrotowe (nawet do 300 tysięcy obrotów na minutę) oraz duże obciążenia mechaniczne. Ich prawidłowa praca jest kluczowa dla trwałości i sprawności turbo. Niestety, wiele czynników może przyspieszyć zużycie łożysk, a objawy tej usterki są dość charakterystyczne.
Jednym z pierwszych objawów przyspieszonego zużycia łożysk turbiny jest pojawienie się nietypowych dźwięków podczas pracy silnika. Może to być metaliczne wycie, gwizd, szum lub nawet stukanie, które nasila się wraz ze wzrostem obrotów silnika i pracy turbo. Dźwięki te są wynikiem powstawania luzów na wałku wirnika, który zaczyna ocierać o obudowę turbiny lub pracuje z nadmiernym oporem.
Kolejnym sygnałem jest spadek osiągów silnika. Zużyte łożyska powodują większe opory ruchu wirnika, przez co turbosprężarka nie jest w stanie zbudować odpowiedniego ciśnienia doładowania. Objawia się to ospałą reakcją na gaz, słabym przyspieszaniem i wyraźnym spadkiem mocy, zwłaszcza podczas dynamicznej jazdy.
Przyspieszone zużycie łożysk często prowadzi do wycieków oleju z turbosprężarki. Uszkodzone łożyska nie utrzymują już szczelności, co skutkuje przedostawaniem się oleju do układu dolotowego lub wydechowego. Objawia się to dymieniem z wydechu – szczególnie niebieskim, świadczącym o spalaniu oleju – oraz pojawieniem się oleju w przewodach dolotowych lub na intercoolerze.
W skrajnych przypadkach, gdy zużycie łożysk jest bardzo zaawansowane, może dojść do całkowitego zatarcia wirnika. Silnik wtedy gwałtownie traci moc, pojawiają się głośne dźwięki z okolic turbo, a dalsza jazda grozi poważnym uszkodzeniem silnika – fragmenty uszkodzonych łożysk lub wirnika mogą przedostać się do cylindrów lub układu wydechowego.
Przyczyną przyspieszonego zużycia łożysk najczęściej jest niewłaściwe smarowanie – zbyt niski poziom oleju, użycie oleju o złych parametrach, zanieczyszczenia w układzie smarowania lub zapchane przewody olejowe. Do zużycia przyczyniają się także częste gwałtowne zmiany temperatury (np. gaszenie silnika zaraz po dynamicznej jeździe), jazda na zimnym silniku, nieszczelności w układzie dolotowym oraz długotrwałe przeciążanie turbo.
Podsumowując, przyspieszone zużycie łożysk turbiny objawia się nietypowymi dźwiękami, spadkiem mocy, wyciekami oleju, dymieniem z wydechu i w skrajnych przypadkach zatarciem turbo. Regularna kontrola poziomu i jakości oleju, dbałość o prawidłowe chłodzenie i smarowanie oraz unikanie gwałtownych zmian temperatury to podstawa długowieczności turbosprężarki i całego silnika.
