Turbosprężarka odgrywa kluczową rolę w nowoczesnych silnikach, zwiększając ilość powietrza dostarczanego do cylindrów i tym samym umożliwiając uzyskanie większej mocy z tej samej pojemności. Jednak jej obecność i sposób działania mogą mieć również wpływ na pracę zaworów dolotowych, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio.
Głównym zadaniem zaworów dolotowych jest otwieranie i zamykanie drogi dla powietrza (lub mieszanki paliwowo-powietrznej) do komory spalania. W silnikach wolnossących powietrze dostaje się do cylindra na skutek podciśnienia powstającego podczas ruchu tłoka w dół. W silnikach turbodoładowanych sytuacja wygląda inaczej – powietrze jest wtłaczane pod ciśnieniem przez turbosprężarkę, co zmienia warunki pracy zaworów dolotowych.
Podwyższone ciśnienie w kolektorze dolotowym sprawia, że zawory dolotowe muszą pracować w środowisku o wyższych obciążeniach. Większa siła napierająca powietrza na zawór podczas jego otwarcia może prowadzić do szybszego zużycia prowadnic i gniazd zaworowych, zwłaszcza jeśli układ nie jest odpowiednio przystosowany do pracy z doładowaniem. Dodatkowo, wyższa temperatura powietrza sprężonego (szczególnie przy braku wydajnego intercoolera) może powodować przegrzewanie zaworów dolotowych, co w dłuższej perspektywie prowadzi do ich wypalania lub deformacji.
Turbo wpływa również na czas i sposób otwierania zaworów dolotowych. W silnikach tuningowanych często stosuje się wałki rozrządu o innym profilu, które pozwalają na dłuższe otwarcie zaworów, by w pełni wykorzystać potencjał doładowania. Jednak zbyt długie otwarcie zaworów dolotowych może prowadzić do tzw. przedmuchów, czyli ucieczki części mieszanki do wydechu, co obniża sprawność silnika i zwiększa emisję spalin.
Warto także wspomnieć o zjawisku tzw. „backfire” – czyli cofki płomienia do kolektora dolotowego – które może wystąpić w źle zestrojonych silnikach z turbo. Takie zjawisko jest niebezpieczne dla zaworów dolotowych, ponieważ nagły wzrost temperatury i ciśnienia może prowadzić do ich uszkodzenia.
Podsumowując, turbo może wpływać na pracę zaworów dolotowych poprzez zwiększenie obciążeń mechanicznych i termicznych, przyspieszenie zużycia oraz konieczność stosowania innych profili wałków rozrządu. Odpowiednie dostrojenie układu rozrządu, chłodzenie powietrza dolotowego i regularna kontrola stanu zaworów to podstawa bezproblemowej eksploatacji silnika z doładowaniem.
