Listwa wtryskowa, znana również jako szyna wtryskowa, pełni kluczową rolę w układzie zasilania silnika, szczególnie w jednostkach z bezpośrednim wtryskiem paliwa. Odpowiada za równomierne rozprowadzenie paliwa do wszystkich cylindrów pod odpowiednim ciśnieniem, a także za utrzymanie stabilności przepływu w całym układzie. W przypadku, gdy pojawi się w niej nieszczelność, może dojść do szeregu zaburzeń w pracy silnika, z których jednym z mniej oczywistych, ale technicznie bardzo istotnych, jest nierówna temperatura spalin pomiędzy poszczególnymi cylindrami.
W sytuacji, gdy listwa wtryskowa traci szczelność, na przykład poprzez pęknięcie, uszkodzenie połączenia lub mikrowyciek na którymś z króćców, paliwo nie trafia równomiernie do wszystkich wtryskiwaczy. Może to skutkować zarówno spadkiem ciśnienia paliwa w całym układzie, jak i lokalnymi wahaniami w zależności od miejsca wycieku. W praktyce oznacza to, że jeden cylinder może otrzymywać zbyt ubogą lub zbyt bogatą mieszankę paliwowo-powietrzną względem pozostałych. Taki stan rzeczy bezpośrednio przekłada się na różnice w spalaniu, a co za tym idzie – na nierówną temperaturę spalin.
Jeśli mieszanka w jednym cylindrze jest zbyt uboga, spalanie staje się bardziej gwałtowne, a temperatura rośnie. Z kolei zbyt bogata mieszanka skutkuje niedopaleniem i niższą temperaturą gazów wylotowych. Takie dysproporcje mogą z czasem doprowadzić do lokalnego przegrzewania zaworów, nadtopienia końcówek świec zapłonowych lub sond lambda, a także do nadmiernego zużycia tłoków i gniazd zaworowych. W ekstremalnych przypadkach może dojść do wypalenia dziury w tłoku lub pęknięcia głowicy w miejscu nadmiernie obciążonego termicznie cylindra.
Nierówna temperatura spalin objawia się również w danych diagnostycznych – nowoczesne sterowniki silnika wyposażone są często w czujniki temperatury spalin dla poszczególnych sekcji kolektora wydechowego lub analizują dane z sond lambda na podstawie korekt długoterminowych. Jeśli system wykryje znaczące odchylenia między cylindrami, może wygenerować błąd związany z pracą wtrysku, zapłonu lub układu paliwowego. Jednak nie zawsze taki problem zostanie odczytany jednoznacznie – często wymaga to zaawansowanej diagnostyki z wykorzystaniem kamery termowizyjnej lub sondy temperatury na kolektorze.
Co ciekawe, nieszczelność listwy może przez długi czas nie dawać klasycznych objawów takich jak wyciek paliwa czy zapach benzyny w komorze silnika. Mikroprzecieki, szczególnie w układach wysokociśnieniowych, mogą być trudne do zlokalizowania bez odpowiedniego ciśnieniomierza i testera dymu. Często to właśnie nierówne spalanie i powiązane z nim różnice temperaturowe są pierwszym realnym sygnałem wskazującym na problem.
Warto więc pamiętać, że prawidłowa praca listwy wtryskowej to nie tylko kwestia utrzymania odpowiedniego ciśnienia, ale też równomiernego zasilania wszystkich cylindrów. Każda nieszczelność, choćby minimalna, może prowadzić do poważnych konsekwencji w dłuższej perspektywie, szczególnie w nowoczesnych jednostkach o wysokim stopniu sprężania i mocno obciążonym układzie wydechowym. Dlatego przy podejrzeniach o nierówną temperaturę spalin warto uwzględnić listwę jako potencjalne źródło problemu, zanim rozpocznie się kosztowną wymianę wtryskiwaczy lub remont silnika.