Czujnik obecności w fotelu to element, który pełni bardzo ważną rolę w systemach bezpieczeństwa i komfortu nowoczesnych samochodów. Jego podstawowym zadaniem jest wykrycie, czy na danym fotelu znajduje się pasażer. Na podstawie tej informacji samochód decyduje o aktywacji poduszki powietrznej, przypomnieniu o zapięciu pasów, uruchomieniu podgrzewania czy nawet pracy czujników klimatyzacji. Awaria czujnika może prowadzić do całkowitej dezaktywacji funkcji zabezpieczających lub przeciwnie – do fałszywego ich uruchamiania, co wpływa nie tylko na komfort jazdy, ale przede wszystkim na bezpieczeństwo.
Jednym z najbardziej oczywistych objawów uszkodzenia czujnika obecności w fotelu jest brak reakcji systemu na zajęcie miejsca. Jeżeli po zajęciu fotela przez pasażera nie zapala się kontrolka przypominająca o konieczności zapięcia pasów, a po rozpoczęciu jazdy nie pojawia się sygnał dźwiękowy, może to oznaczać, że czujnik nie wykrywa obecności osoby. W takiej sytuacji poduszka powietrzna pasażera może pozostać nieaktywna, nawet w przypadku poważnej kolizji, ponieważ sterownik uznaje, że fotel jest pusty.
Drugim charakterystycznym objawem jest odwrotna sytuacja – kontrolka przypominająca o zapięciu pasa świeci się mimo że nikt nie siedzi na fotelu. Może to wskazywać na zwarcie w czujniku, nieprawidłowy sygnał napięciowy lub błąd w interpretacji obciążenia fotela. System wykrywa wówczas obecność osoby i aktywuje pasy oraz poduszkę, co może prowadzić do niepotrzebnego zadziałania systemu w razie wypadku. W takich przypadkach użytkownicy często doświadczają irytujących alarmów dźwiękowych podczas jazdy bez pasażera, a w niektórych autach nie mogą dezaktywować poduszki powietrznej ręcznie.
Aby sprawdzić działanie czujnika obecności w fotelu, warto rozpocząć od prostego testu wizualnego i praktycznego. Wystarczy ustawić zapłon w pozycji włączonej, pozostawić fotel pusty i obserwować zachowanie kontrolek na desce rozdzielczej. Następnie należy usiąść na fotelu i sprawdzić, czy system reaguje – czy zapala się kontrolka pasa bezpieczeństwa, czy pojawia się komunikat, a w niektórych modelach – czy włącza się automatyczne podgrzewanie lub zmienia tryb pracy nawiewu. Brak reakcji lub reakcja niewłaściwa to pierwszy sygnał, że czujnik może nie działać prawidłowo.
Kolejnym krokiem powinna być diagnostyka komputerowa. Po podłączeniu testera do złącza diagnostycznego można odczytać dane bieżące z modułu SRS lub komfortu – w zależności od modelu pojazdu. W parametrach powinna być dostępna informacja o stanie czujnika obecności – zazwyczaj podana jako „aktywny” lub „nieaktywny” w zależności od obciążenia fotela. Jeśli tester nie wykrywa zmiany wartości po zajęciu miejsca przez pasażera, może to oznaczać uszkodzenie maty czujnika, przerwanie przewodu lub błąd wewnętrzny sterownika.
W niektórych autach zdarza się, że czujnik obecności przestaje działać po zalaniu wnętrza, uszkodzeniu fotela lub nawet po montażu pokrowców, które zakłócają działanie maty sensorycznej. Często spotyka się też przypadki, w których czujnik ulega uszkodzeniu na skutek długotrwałego nacisku – na przykład gdy fotel jest używany do przewożenia ciężkich przedmiotów lub montażu fotelika dziecięcego bez odpowiedniego adaptera. W takich przypadkach system może zablokować poduszkę powietrzną do czasu wykonania adaptacji lub wymiany elementu.
Jeśli czujnik okazuje się niesprawny, jego naprawa nie zawsze jest prosta. W wielu samochodach mata obecności wbudowana jest w strukturę fotela i nie da się jej wymienić oddzielnie bez demontażu tapicerki. W starszych modelach możliwa jest czasem wymiana samej maty lub zastosowanie emulatora, jednak w nowszych autach taka ingerencja może być niezgodna z przepisami i prowadzić do błędnego działania systemu bezpieczeństwa. Dlatego każdorazowo naprawę czujnika obecności należy wykonywać zgodnie z zaleceniami producenta i najlepiej powierzyć ją wykwalifikowanemu serwisowi.
Podsumowując, czujnik obecności w fotelu odgrywa kluczową rolę w działaniu pasów bezpieczeństwa i poduszek powietrznych. Jego awaria może prowadzić zarówno do braku reakcji systemu w sytuacji zagrożenia, jak i do niepotrzebnego działania zabezpieczeń w niewłaściwym momencie. Regularna diagnostyka i właściwa interpretacja objawów pozwalają szybko zidentyfikować usterkę i zapobiec potencjalnie niebezpiecznym sytuacjom.
