Wielu kierowców zastanawia się, czy możliwe jest zmodernizowanie oświetlenia swojego samochodu poprzez wymianę tradycyjnych żarówek halogenowych na nowoczesne źródła światła LED. Pokusa jest zrozumiała – diody LED oferują zazwyczaj jaśniejsze i bielsze światło, mniejsze zużycie energii oraz dłuższą żywotność. Jednak zanim ktokolwiek zdecyduje się na taki krok, warto odpowiedzieć na podstawowe pytanie: czy taki zabieg jest zgodny z obowiązującymi przepisami i czy można go legalnie zastosować w reflektorze, który fabrycznie został zaprojektowany pod żarówki halogenowe?
Z prawnego punktu widzenia sytuacja jest dość jednoznaczna, choć często błędnie interpretowana. Przepisy regulujące dopuszczalność elementów oświetlenia w pojazdach poruszających się po drogach publicznych opierają się na homologacji. Każdy reflektor samochodowy musi posiadać odpowiednie oznaczenia homologacyjne, które potwierdzają, że został on przebadany i zatwierdzony do pracy z określonym typem źródła światła – na przykład halogenem w standardzie H7. Oznacza to, że konstrukcja odbłyśnika, soczewki i obudowy została zaprojektowana z myślą o określonych parametrach świecenia konkretnej żarówki.
W przypadku montażu żarówki LED w reflektorze halogenowym dochodzi do zmiany typu źródła światła, a co za tym idzie – reflektor przestaje spełniać warunki homologacyjne, które zostały mu przypisane. To oznacza, że samochód z takim oświetleniem formalnie nie spełnia wymogów technicznych i może nie przejść badania technicznego. Co więcej, w razie kontroli drogowej policjant ma prawo zatrzymać dowód rejestracyjny pojazdu z powodu niedozwolonej modyfikacji układu oświetleniowego.
Dodatkowym problemem, który wynika z takiej przeróbki, jest kwestia optyki. Reflektor zaprojektowany dla żarówki halogenowej ma określony sposób skupiania i rozpraszania światła. Diody LED, mimo że często oferują większą jasność, mają zupełnie inną charakterystykę emisji światła. Nawet najlepsze zamienniki LED-owe nie są w stanie idealnie odwzorować położenia żarnika halogenowego, co skutkuje niesymetryczną wiązką światła, rozbłyskami, a w najgorszym przypadku – oślepianiem kierowców jadących z naprzeciwka.
Na rynku dostępne są jednak specjalne żarówki LED przeznaczone do montażu w reflektorach halogenowych, które posiadają homologację drogową. Takie produkty są jednak rzadkością i zazwyczaj dopuszczone do użytku wyłącznie w określonych modelach samochodów, co oznacza, że ich stosowanie jest legalne tylko wtedy, gdy spełnione są wszystkie warunki producenta oraz zatwierdzenia homologacyjnego. W większości przypadków zwykłe LED-y montowane w miejsce klasycznych żarówek halogenowych nie spełniają wymogów przepisów i nie mogą być używane w ruchu drogowym.
Zdarza się, że kierowcy decydują się na montaż LED-ów mimo świadomości ryzyka. W takich przypadkach warto przynajmniej zadbać o to, aby strumień światła był dobrze ukształtowany, a granica między światłem a cieniem wyraźna. Ważne jest też, by żarówki LED miały odpowiednią temperaturę barwową oraz nie powodowały błędów w systemach pokładowych pojazdu, co może się zdarzyć przy zbyt niskim poborze prądu. Jednak nawet jeśli efekt wizualny będzie zadowalający, nie zmienia to faktu, że taka modyfikacja pozostaje nielegalna.
Legalnym sposobem na poprawę jakości oświetlenia samochodu jest zastosowanie żarówek halogenowych o podwyższonych parametrach, które posiadają pełną homologację drogową. Alternatywą może być również profesjonalna przeróbka układu oświetleniowego, która obejmuje wymianę całych reflektorów na wersje przystosowane fabrycznie do źródeł światła LED lub xenonowych – jednak wiąże się to z wysokimi kosztami oraz koniecznością przerejestrowania zmian w dokumentacji technicznej pojazdu.
Podsumowując, montaż żarówek LED w reflektorach halogenowych, choć technicznie możliwy, w zdecydowanej większości przypadków nie jest legalny w świetle obowiązujących przepisów. Może prowadzić do problemów podczas przeglądu technicznego lub kontroli drogowej, a także stwarzać ryzyko dla innych uczestników ruchu. Dlatego zanim zdecydujemy się na taki zabieg, warto dokładnie zapoznać się z obowiązującymi regulacjami i rozważyć alternatywne, zgodne z prawem rozwiązania.
