Nowoczesne samochody coraz częściej wyposażane są w systemy automatycznego sterowania oświetleniem, które mają na celu nie tylko zwiększenie komfortu kierowcy, ale także poprawę bezpieczeństwa. Jednym z takich rozwiązań jest czujnik zmierzchu, odpowiedzialny za wykrywanie poziomu światła zewnętrznego i aktywowanie odpowiednich świateł pojazdu. Działa on na bardzo prostej, choć skutecznej zasadzie – mierzy natężenie światła docierającego do wnętrza czujnika i porównuje je z zaprogramowanym progiem. Gdy poziom oświetlenia spada poniżej tej wartości, system uznaje, że zapadł zmierzch, tunel ogranicza widoczność lub pogoda pogarsza warunki drogowe i uruchamia światła mijania. Czujnik zmierzchu najczęściej umieszczony jest w okolicach lusterka wstecznego, na szybie przedniej, skąd ma dobry dostęp do światła naturalnego. W niektórych konstrukcjach jest on połączony również z czujnikiem deszczu, tworząc jeden moduł wielofunkcyjny. Wewnątrz znajduje się najczęściej fotodioda lub fototranzystor, reagujące na zmiany światła widzialnego. Za pomocą układów elektronicznych określany jest moment, w którym należy uruchomić światła pozycyjne i mijania. W bardziej zaawansowanych układach system ten potrafi również uwzględniać inne czynniki, jak np. kąt padania światła, długość cienia, a nawet poziom odbicia światła od nawierzchni. Co istotne, czujnik zmierzchu wykrywa nie tyle brak światła dziennego, ile jego poziom niewystarczający do bezpiecznej jazdy bez świateł mijania. W praktyce oznacza to, że podczas jazdy przez tunel lub przy gwałtownej burzy może dojść do automatycznego przełączenia oświetlenia, mimo że teoretycznie dzień jeszcze trwa. Systemy te można zwykle wyłączyć lub ustawić na tryb ręczny, choć w wielu nowych autach ich działanie jest zintegrowane z trybem „auto” i ograniczone ustawieniami fabrycznymi. Jeśli czujnik zmierzchu działa nieprawidłowo, objawy są zwykle bardzo łatwe do zauważenia – światła nie włączają się mimo zapadającego zmierzchu, lub odwrotnie – pozostają włączone mimo pełnego słońca. Przyczyną może być zabrudzona szyba w miejscu, gdzie znajduje się czujnik, uszkodzenie samego sensora, przerwanie przewodu sygnałowego albo błędna konfiguracja w module sterującym. Niektóre samochody pozwalają na ponowną kalibrację działania czujnika poprzez komputer serwisowy, co może przywrócić jego poprawne działanie bez konieczności wymiany. Warto jednak pamiętać, że czujnik zmierzchu jest bardzo istotnym elementem systemu bezpieczeństwa, który powinien działać niezawodnie – jego nieprawidłowe funkcjonowanie może skutkować mandatem za brak świateł lub ograniczoną widocznością na drodze.
