Czujnik zmierzchu to element, który w nowoczesnych samochodach pełni bardzo istotną funkcję – odpowiada za automatyczne włączanie i wyłączanie świateł w zależności od natężenia światła w otoczeniu. Dzięki niemu światła mijania włączają się samoczynnie po zapadnięciu zmroku, przy wjeździe do tunelu, podczas deszczu czy w gęstej mgle. Jednak wielu kierowców zadaje sobie pytanie, czy czujnik ten działa także w czasie jazdy dziennej i jakie ma wtedy znaczenie dla działania całego układu oświetlenia.
W trybie dziennym czujnik zmierzchu pozostaje aktywny, choć jego działanie nie zawsze jest bezpośrednio widoczne. Głównym zadaniem czujnika jest ciągłe monitorowanie natężenia światła, nawet gdy samochód porusza się w pełnym słońcu. System analizuje zmiany w jasności i podejmuje decyzję, czy wymagane jest włączenie świateł mijania lub innych funkcji powiązanych z automatycznym oświetleniem. Dla przykładu – jeśli w ciągu dnia wjedziemy w długi tunel, gęsty cień drzew lub nagłą ulewę, czujnik zmierzchu wykryje spadek natężenia światła i włączy światła mijania, nawet jeśli wcześniej auto poruszało się w trybie świateł do jazdy dziennej.
Działanie czujnika w trybie dziennym uzależnione jest także od ustawień pojazdu. W wielu autach można wybrać, czy światła mają działać automatycznie, czy też mają być sterowane ręcznie. Gdy pokrętło świateł znajduje się w pozycji „Auto”, czujnik zmierzchu pracuje cały czas, niezależnie od pory dnia. Próg jego reakcji został fabrycznie ustawiony tak, aby nie reagował na chwilowe zaciemnienia – system działa z opóźnieniem, zwykle kilku sekund, co zapobiega niepotrzebnemu miganiu świateł przy każdym wjeździe pod most czy billboard. W trybie dziennym czujnik zmierzchu nie dezaktywuje się, lecz jedynie nie podejmuje akcji, dopóki nie uzna warunków za wystarczająco ciemne.
W praktyce oznacza to, że czujnik zmierzchu może wpłynąć na zachowanie samochodu również w dzień – przykładowo, może uruchomić podświetlenie deski rozdzielczej, zmienić tryb działania reflektorów LED (np. z trybu do jazdy dziennej na tryb mijania) lub aktywować tylne światła pozycyjne, co szczególnie istotne jest w pojazdach, które standardowo mają w dzień zapalone tylko przednie LED-y. W nowszych samochodach działanie czujnika zmierzchu połączone jest także z innymi systemami, takimi jak czujnik deszczu czy automatyczne wycieraczki, przez co jego rola w ciągu dnia staje się jeszcze bardziej znacząca.
Czujnik zmierzchu jest zazwyczaj umieszczony za szybą czołową, najczęściej w obudowie lusterka wewnętrznego. Aby działał prawidłowo również w dzień, musi mieć zapewniony niezakłócony dostęp do światła. Zabrudzenia szyby, przyciemniane folie czy nawet nieprawidłowo zamontowane akcesoria wewnętrzne mogą wpływać na jego odczyty. Jeżeli czujnik jest zanieczyszczony lub jego pole widzenia jest zasłonięte, może błędnie ocenić warunki i włączyć światła mijania nawet przy pełnym słońcu, traktując sytuację jako zmierzch.
W diagnostyce komputerowej można często podejrzeć dane rzeczywiste z czujnika zmierzchu, które pokazują, jakie wartości natężenia światła są rejestrowane i czy system uznaje aktualne warunki za jasne czy ciemne. Na tej podstawie można określić, czy czujnik działa poprawnie, a także sprawdzić, czy granica jego reakcji nie została przekroczona np. przez przyciemnioną szybę lub nieoryginalny zamiennik.
Podsumowując – czujnik zmierzchu działa również w trybie dziennym, choć nie zawsze aktywuje wtedy światła. Jego zadaniem jest ciągła analiza warunków oświetleniowych i gotowość do reakcji, gdy pojawią się warunki wymagające włączenia świateł mijania. Aby działał poprawnie, musi być sprawny, czysty i mieć zapewniony dostęp do światła dziennego. Jego obecność zwiększa bezpieczeństwo, niezależnie od pory dnia.
