Wibracje w czasie jazdy potrafią być wyjątkowo irytujące i trudne do zdiagnozowania. Odczuwalne drgania kierownicy, podłogi lub siedzeń mogą mieć wiele przyczyn, a ich źródło często nie jest oczywiste bez dokładnej analizy. Dwa z najczęstszych podejrzanych to koła oraz wał napędowy lub elementy pełniące jego funkcję, w zależności od rodzaju napędu. Umiejętność rozróżnienia, czy winowajcą są koła, czy może raczej półosie, przeguby lub wał napędowy, może zaoszczędzić sporo czasu i kosztów niepotrzebnych napraw.
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na charakter wibracji. Jeżeli drgania pojawiają się tylko przy określonej prędkości – zazwyczaj w przedziale od 80 do 120 kilometrów na godzinę – i są szczególnie odczuwalne na kierownicy, to najczęściej winne są koła. W takich przypadkach problemem bywa niewyważenie felg, odkształcenie obręczy, uszkodzenie opony lub nieprawidłowe ciśnienie. Warto także sprawdzić, czy nie ma na feldze zbędnego błota, lodu lub kamieni, które zaburzają równowagę dynamiczną koła. Wibracje pochodzące od kół mają tendencję do pojawiania się i zanikania przy przekroczeniu konkretnej prędkości.
Jeśli jednak drgania pojawiają się przy przyspieszaniu, szczególnie na niskich biegach lub przy większym obciążeniu silnika, warto podejrzewać problemy z układem napędowym – półosiami, przegubami lub wałem napędowym. Charakterystyczne objawy to szarpnięcia przy dodaniu gazu, metaliczne stuki oraz wibracje zwiększające się w rytm obrotów, niezależnie od prędkości pojazdu. Jeśli wibracje są odczuwalne podczas ruszania lub skręcania, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że źródłem problemu jest zużyty przegub homokinetyczny. Gdy natomiast wibracje nasilają się podczas jazdy na wprost, szczególnie w przednionapędowych autach, warto sprawdzić stan półosi, a zwłaszcza przegubów wewnętrznych.
Innym ważnym testem jest obserwacja zachowania pojazdu po zmianie biegów i podczas hamowania silnikiem. Jeżeli wibracje występują również wtedy, gdy nie jest przekazywana moc, to koła wciąż pozostają w kręgu podejrzeń. Jeśli jednak drgania pojawiają się wyłącznie przy obciążeniu napędu, problemu należy szukać głębiej – w półosiach, przegubach, a nawet w podpory wału napędowego. W samochodach z napędem na tylną oś typowym objawem uszkodzonego wału jest pulsujące dudnienie pod podłogą, które rośnie proporcjonalnie do prędkości, a nie obrotów silnika.
Warto również dokonać oględzin mechanicznych. Podniesienie auta i poruszanie kołami w różnych kierunkach może ujawnić luzy w łożyskach lub przegubach. Przeguby zewnętrzne zazwyczaj objawiają się stukaniem przy skręcie, natomiast wewnętrzne – wibracjami przy ruszaniu. Podpora wału napędowego, jeśli jest uszkodzona, pozwala wałowi na nadmierne drgania, co z kolei przekłada się na hałas i wibracje w całym aucie. Warto sprawdzić stan osłon, czy nie doszło do rozdarcia manżety i wypływu smaru, co mogłoby spowodować suchość pracy przegubu.
Czasami przydatne okazuje się zamienienie przednich i tylnych kół – jeśli auto na to pozwala – i obserwacja, czy charakter wibracji się zmienia. Jeśli problem przenosi się na inną oś lub zmienia swój charakter, najprawdopodobniej winne są koła. Jeżeli nie ma żadnej różnicy, warto skupić się na elementach układu napędowego i zawieszenia.
Podsumowując – wibracje od kół zazwyczaj pojawiają się przy konkretnej prędkości i są bardziej wyczuwalne na kierownicy. Wibracje od układu napędowego występują najczęściej przy przyspieszaniu i obciążeniu, mają charakter bardziej pulsujący lub głęboki. Dokładna obserwacja momentu występowania drgań, ich intensywności i zachowania pojazdu pozwala z dużym prawdopodobieństwem ustalić, czy problem leży po stronie kół czy wału napędowego. W razie wątpliwości, wizyta w warsztacie z możliwością jazdy próbnej i podniesienia auta na podnośniku będzie najlepszym rozwiązaniem.
