Przeguby homokinetyczne to jedne z kluczowych elementów układu napędowego, szczególnie w autach z napędem na przód oraz na cztery koła. Odpowiadają za przekazywanie momentu obrotowego z półosi na koła w zmiennym kącie, jednocześnie umożliwiając skręt i ruch zawieszenia. Aby mogły pracować płynnie i bez tarcia, wymagają odpowiedniego smarowania – i właśnie dlatego są szczelnie zamknięte w elastycznych osłonach wypełnionych specjalnym smarem. Jeśli jednak zauważysz, że z przegubu wydobywa się tłusta substancja, powinno to być dla Ciebie wyraźnym sygnałem ostrzegawczym. Wyciek smaru nie tylko oznacza utratę ochrony dla samego przegubu, ale zwykle świadczy też o uszkodzeniu osłony lub samego połączenia.
Najczęstszą przyczyną wycieku smaru z przegubu jest pęknięcie lub rozdarcie gumowej manżety, czyli elastycznej osłony chroniącej wnętrze przegubu przed zabrudzeniami i utratą smarowania. Manżeta ulega zużyciu z biegiem czasu – jest stale narażona na działanie temperatury, naprężeń, promieniowania UV i zanieczyszczeń z drogi. W pewnym momencie tworzywo staje się kruche i może pęknąć podczas skrętu, wstrząsu zawieszenia lub nawet przy dynamicznej jeździe. Wówczas smar zostaje wypchnięty na zewnątrz przez siłę odśrodkową, zwłaszcza podczas jazdy z dużą prędkością. Efekt to tłuste plamy na feldze, nadkolu lub elementach zawieszenia.
Innym źródłem wycieku może być poluzowanie opaski zaciskowej, która trzyma manżetę na swoim miejscu. Jeśli obejma nie jest odpowiednio zaciśnięta, smar zaczyna sączyć się w miejscu styku osłony z obudową przegubu lub półosią. Często jest to trudne do zauważenia gołym okiem, ponieważ wyciek może być niewielki i stopniowy, a tłusta maź zbiera się pod manżetą, nie dając od razu widocznych objawów. Dopiero przy dokładnych oględzinach widać ślady smaru lub zabrudzeń świadczące o jego obecności.
W rzadkich przypadkach przyczyną może być uszkodzenie samego przegubu – pęknięcie obudowy, uszkodzenie pierścienia trzymającego lub rozszczelnienie mechaniczne. Tego typu awarie zdarzają się zazwyczaj przy kolizjach, nieprawidłowym montażu lub mocno przeciążonym układzie napędowym, np. w wyniku modyfikacji silnika. W takich sytuacjach smar może wypływać nawet przy nienaruszonej manżecie, co dodatkowo utrudnia diagnozę.
Warto dodać, że jazda z przegubem, z którego wycieka smar, jest bardzo ryzykowna. Brak odpowiedniego smarowania powoduje szybkie zużycie bieżni i kulek, prowadzi do powstawania luzów, stuków i ostatecznie do awarii przegubu. Nieleczony problem może zakończyć się jego całkowitym zniszczeniem, co oznacza konieczność wymiany nie tylko przegubu, ale czasem całej półosi, a w skrajnych przypadkach również uszkodzeniem skrzyni biegów lub piasty.
W przypadku zauważenia wycieku, pierwszym krokiem powinno być dokładne umycie elementów i obserwacja miejsca, z którego wydobywa się smar. Następnie należy sprawdzić stan manżety i opasek zaciskowych. Jeśli osłona jest uszkodzona, konieczna jest jej wymiana, a przegub powinien być dokładnie oczyszczony i na nowo nasmarowany. W przypadku wątpliwości co do stanu technicznego, najlepiej wymienić cały przegub lub pół oś, aby uniknąć awarii w przyszłości.
Podsumowując – najczęstszą przyczyną wycieku smaru z przegubu jest pęknięcie osłony gumowej, ale warto sprawdzić też opaski, szczelność mocowania i stan samego przegubu. Szybka reakcja pozwala uniknąć poważnych awarii i zachować sprawność układu napędowego na dłużej.
