Jakie części przegubu zużywają się najszybciej?

Przegub homokinetyczny to element układu napędowego, który zapewnia przenoszenie momentu obrotowego między półosią a piastą koła lub skrzynią biegów, umożliwiając jednocześnie ruch zawieszenia oraz skręcanie kół. Choć jego konstrukcja została zaprojektowana z myślą o długotrwałej i bezproblemowej pracy, przegub podlega intensywnym obciążeniom mechanicznym i cieplnym. W efekcie, z czasem dochodzi do zużycia poszczególnych jego komponentów. Wiedza o tym, które elementy przegubu zużywają się najszybciej, pozwala na lepsze planowanie przeglądów i ewentualnych napraw.

Najbardziej narażone na zużycie są kulki toczne oraz bieżnie, po których się poruszają. W klasycznym przegubie Rzeppa sześć stalowych kulek umieszczonych jest pomiędzy wewnętrzną a zewnętrzną bieżnią, a ich zadaniem jest płynne przekazywanie napędu pod zmiennym kątem. Kulki te poruszają się w wyżłobionych kanałach i są nieustannie poddawane naciskom oraz tarciu. W przypadku utraty smaru, zanieczyszczenia wnętrza przegubu lub po prostu w wyniku wieloletniej eksploatacji, powierzchnie kulek oraz bieżni zaczynają się ścierać, co prowadzi do powstawania luzów i charakterystycznych stuków podczas skręcania.

Drugim elementem, który zużywa się równie często, jest koszyk prowadzący kulki. To cienkościenna, stalowa obręcz z otworami, która utrzymuje kulki w odpowiednim położeniu względem siebie. Koszyk ten odpowiada za równomierne rozmieszczenie sił wewnątrz przegubu oraz za stabilizację ruchu. W przypadku uszkodzenia lub deformacji koszyka może dojść do przeskakiwania kulek w rowkach bieżni, co skutkuje nagłym hałasem i pogorszeniem płynności pracy całego przegubu. Koszyk może się wygiąć również na skutek przeciążenia, na przykład przy gwałtownym ruszaniu, uderzeniu w przeszkodę lub przy zbyt dużym kącie pracy przegubu.

Nie można też zapominać o samej obudowie przegubu, a szczególnie o wyżłobionych prowadnicach, po których przemieszczają się kulki. Wraz z postępującym zużyciem i powstawaniem luzów, rowki te mogą ulec wyślizganiu, co sprawia, że kulki nie pracują już w swoich pierwotnych ścieżkach, lecz przemieszczają się losowo, generując coraz większe luzy i nierównomierne przenoszenie siły. Takie zużycie obudowy skutkuje nie tylko hałasem, ale też ryzykiem całkowitego zablokowania przegubu przy dużym kącie skrętu.

Bardzo istotnym, choć często bagatelizowanym elementem jest manżeta przegubu, czyli elastyczna osłona wykonana z gumy lub tworzywa sztucznego. To ona chroni wnętrze przegubu przed dostaniem się brudu, wody oraz pyłu drogowego. Manżeta zapobiega także wyciekowi smaru, który jest niezbędny do prawidłowej pracy kulek i bieżni. Jej uszkodzenie – nawet niewielkie pęknięcie – może bardzo szybko doprowadzić do degradacji całego przegubu, ponieważ zanieczyszczenia działają jak papier ścierny, a brak smarowania powoduje przyspieszone zużycie mechaniczne.

W przegubach wewnętrznych często dodatkowym punktem zużycia są wielowypusty, czyli miejsce połączenia przegubu z półosią lub wałem napędowym. W wyniku obciążeń mogą się one wyrobić, powodując luz obrotowy i stukot podczas zmiany kierunku jazdy lub przy obciążeniu układu napędowego. W skrajnych przypadkach wielowypust może się nawet wyślizgnąć z gniazda lub zablokować w czasie jazdy, prowadząc do poważnej awarii.

Podsumowując – najbardziej podatne na zużycie są kulki i bieżnie, następnie koszyk prowadzący oraz sama obudowa przegubu. Równie ważne jest utrzymanie szczelności manżety, ponieważ to od niej zależy, czy pozostałe komponenty będą odpowiednio chronione. Regularne przeglądy stanu manżet, kontrola luzów i natychmiastowa reakcja na pierwsze objawy hałasu pozwalają znacząco wydłużyć żywotność przegubów i uniknąć kosztownych napraw.

Redakcja portalu Selected.pl
Jesteśmy zespołem pasjonatów motoryzacji, dziennikarzy i specjalistów technicznych, którzy każdego dnia tworzą rzetelne, praktyczne i unikalne treści dla kierowców. Naszym celem jest dostarczanie sprawdzonych porad, analiz usterek i inspiracji tuningowych - od eksploatacji codziennych aut po historie wyjątkowych projektów. Wierzymy, że wiedza techniczna może być przekazywana przystępnie i ciekawie, a motoryzacja to coś więcej niż tylko środki transportu - to styl życia. Sprawdź kanały social media: