Przegub wewnętrzny, mimo że pracuje w mniej ekstremalnych warunkach niż jego zewnętrzny odpowiednik, pełni kluczową rolę w układzie napędowym. Znajduje się bliżej skrzyni biegów i odpowiada za kompensowanie długości półosi oraz przenoszenie momentu obrotowego na koła, głównie w linii prostej. Jest mniej widoczny i rzadziej kontrolowany, przez co jego zużycie często bywa lekceważone. Tymczasem zatarcie przegubu wewnętrznego to poważna usterka, która wpływa nie tylko na komfort jazdy, ale również na bezpieczeństwo i trwałość całego napędu.
Zatarcie przegubu oznacza sytuację, w której jego ruchome elementy – kulki, prowadnice, bieżnie – przestają poruszać się płynnie, ponieważ straciły odpowiednie smarowanie lub uległy uszkodzeniu mechanicznemu. Dzieje się tak najczęściej na skutek wycieku smaru z uszkodzonej manżety, zbyt długiej jazdy z luzem, przegrzania elementu albo wieloletniego zużycia. Z racji tego, że przegub wewnętrzny pracuje głównie w osiowym kierunku, jego objawy nie są tak oczywiste jak w przypadku przegubu zewnętrznego, który pstryka podczas skrętu. Dlatego bardzo często kierowcy nie zdają sobie sprawy z jego uszkodzenia aż do momentu, gdy skutki są już wyraźnie odczuwalne.
Jednym z pierwszych symptomów zatarcia przegubu wewnętrznego są drgania przenoszone na nadwozie. Pojawiają się najczęściej podczas przyspieszania, szczególnie na niskich biegach, oraz w trakcie jazdy ze stałą prędkością. Drgania te mogą być mylone z problemami z kołami, oponami czy wałem napędowym, jednak jeśli występują tylko przy obciążeniu silnika, ich źródłem bardzo często jest właśnie przegub wewnętrzny. Z czasem do drgań dołączają szarpnięcia przy ruszaniu, nieregularna praca napędu i delikatne stuknięcia słyszalne podczas zmiany kierunku jazdy – na przykład podczas manewrowania na parkingu.
Zatarcie przegubu powoduje także wzrost oporów w układzie napędowym. Pojazd staje się mniej płynny, reakcja na dodanie gazu może być opóźniona, a w skrajnych przypadkach pojawia się uczucie przyblokowania jednej strony napędu. Jeśli do zatarcia dojdzie całkowicie, kulki w przegubie mogą przestać się poruszać, co prowadzi do zakleszczenia półosi, a nawet jej pęknięcia. Dla kierowcy oznacza to nagłą utratę napędu i unieruchomienie pojazdu, co w trakcie jazdy może być wyjątkowo niebezpieczne.
Innym skutkiem zatarcia przegubu wewnętrznego jest obciążenie pozostałych elementów układu napędowego. Luźno pracująca półoś może zacząć poruszać się w sposób niekontrolowany, co negatywnie wpływa na skrzynię biegów, uszczelniacze i mechanizm różnicowy. Może dojść do rozszczelnienia skrzyni, uszkodzenia uszczelniacza półosi albo przemieszczenia elementów współpracujących, takich jak podpory czy łożyska. W efekcie drobne zaniedbanie w postaci wycieku smaru z przegubu wewnętrznego może pociągnąć za sobą poważne i kosztowne konsekwencje.
Warto również wspomnieć o wpływie zatarcia przegubu wewnętrznego na pracę systemów elektronicznych. W nowoczesnych samochodach, gdzie czujniki mierzą różnice prędkości obrotowych i wykorzystują te dane do sterowania systemami trakcji i stabilizacji, zatarcie jednego z przegubów może prowadzić do błędnych odczytów i nieprawidłowego działania tych systemów. Może to skutkować opóźnieniem reakcji kontroli trakcji lub niestabilnym zachowaniem auta w krytycznych sytuacjach drogowych.
Podsumowując – zatarcie przegubu wewnętrznego to poważna usterka, która nie zawsze objawia się hałasem, ale niemal zawsze prowadzi do drgań, szarpnięć i nieprawidłowej pracy napędu. Bagatelizowanie pierwszych objawów może doprowadzić do uszkodzenia skrzyni biegów, utraty napędu, a nawet zagrożenia bezpieczeństwa jazdy. Regularna kontrola stanu manżet i szybka reakcja na objawy to klucz do zachowania sprawności przegubów i uniknięcia kosztownych napraw.
