Stukanie podczas zmiany biegów to objaw, który potrafi zaniepokoić każdego kierowcę, szczególnie gdy pojawia się nagle i towarzyszy mu odczucie oporu, szarpnięcia lub metalicznego odgłosu. Dźwięk ten może wskazywać na problem w różnych częściach układu napędowego – od skrzyni biegów, przez sprzęgło i wybierak, aż po przeguby czy poduszki zawieszenia silnika. Aby trafnie ocenić przyczynę stukania, konieczne jest zrozumienie, jak działa układ zmiany biegów i jakie elementy wchodzą w jego skład.
Jedną z częstszych przyczyn stukania przy zmianie biegów jest zużycie poduszek silnika lub skrzyni biegów. Te elementy odpowiadają za stabilne osadzenie zespołu napędowego i tłumienie drgań. Kiedy guma w poduszce pęka lub traci elastyczność, silnik może się poruszać względem nadwozia, co podczas zmiany biegów skutkuje uderzeniami, szczególnie w momencie gwałtownego puszczenia sprzęgła.
Kolejnym źródłem stukania może być uszkodzenie wybieraka biegów lub jego mocowania. Jeśli elementy te mają luzy, drążek nie pracuje precyzyjnie, a każde jego przesunięcie może powodować uderzenia mechanizmu w obudowę skrzyni. Taki dźwięk często towarzyszy również niedokładnemu zazębieniu kół zębatych w skrzyni biegów, co może być efektem zużycia synchronizatorów lub samej przekładni.
Nie należy też zapominać o sprzęgle. Jeżeli mechanizm nie rozłącza napędu w sposób pełny i szybki, koła zębate w skrzyni biegów nadal pracują pod obciążeniem. Próba ich zazębienia może wtedy generować stuknięcia i zgrzyty. Uszkodzone koło dwumasowe również może powodować odgłosy stukania przy zmianie przełożeń, zwłaszcza gdy jego sprężyny są już wyeksploatowane i nie tłumią skutecznie drgań silnika.
Czasem problem tkwi w układzie napędowym za skrzynią biegów. Luz w przegubach napędowych lub zużycie półosi mogą powodować charakterystyczne uderzenia w momencie przenoszenia obciążenia – właśnie wtedy, gdy zmieniamy bieg i ponownie wciskamy gaz. Stuknięcie może wtedy pojawić się nie w kabinie, lecz pod podłogą, w okolicach zawieszenia lub kół.
Podsumowując, stukanie przy zmianie biegów może mieć wiele przyczyn – od niesprawnego sprzęgła i wybieraka, przez problemy w skrzyni biegów, aż po luzy w układzie napędowym lub zużyte poduszki silnika. Zlekceważenie takiego objawu grozi dalszym zużyciem i kosztowną naprawą, dlatego w razie jego wystąpienia warto udać się do mechanika na dokładną diagnostykę i nie zwlekać z działaniem.
