Jakie są skutki przeciążenia koła dwumasowego?

Koło dwumasowe, choć zaprojektowane jako skuteczny bufor drgań pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów, nie jest elementem niezniszczalnym. Jego konstrukcja opiera się na połączeniu dwóch niezależnych mas, rozdzielonych układem tłumiącym, który ma za zadanie pochłaniać wibracje generowane przez nierówną pracę jednostki napędowej. Element ten szczególnie dobrze sprawdza się w silnikach wysokoprężnych i jednostkach z wyraźnie wyczuwalnym momentem obrotowym przy niskich obrotach. Jednak gdy zostanie przeciążone, zamiast pomagać w tłumieniu drgań, samo staje się źródłem problemów.

Do przeciążenia koła dwumasowego dochodzi najczęściej podczas agresywnego stylu jazdy, zbyt częstego korzystania z niskich obrotów przy dużym obciążeniu silnika lub gwałtownego przyspieszania z wysokim momentem obrotowym. Równie groźne jest częste ruszanie z piskiem opon, szarpanie napędu lub dynamiczne operowanie sprzęgłem, zwłaszcza w przypadku aut wykorzystywanych do holowania ciężkich przyczep. W takich warunkach układ tłumiący wewnątrz dwumasy poddawany jest skrajnym naprężeniom, które z czasem prowadzą do jego mechanicznego zużycia.

Pierwszym objawem przeciążonego koła dwumasowego są niepokojące odgłosy dochodzące z okolic skrzyni biegów, szczególnie słyszalne przy gaszeniu silnika lub jego uruchamianiu. Mogą to być metaliczne dzwonienia, stuknięcia, a niekiedy wręcz odgłos przypominający uderzenia. Im bardziej koło jest zużyte, tym głośniej reaguje na zmiany obciążenia. Dodatkowo mogą pojawić się drgania, które przenoszą się na karoserię lub kierownicę, zwłaszcza podczas jazdy na niskim biegu z minimalnym naciskiem na pedał gazu. Auto może też sprawiać wrażenie mniej elastycznego, a zmiany biegów stają się mniej płynne.

W skrajnych przypadkach przeciążenie prowadzi do wewnętrznego uszkodzenia mechanizmu sprężynowego w kole dwumasowym. Gdy elementy tłumiące ulegają zerwaniu, dochodzi do sytuacji, w której dwie masy nie są już zsynchronizowane, a całe koło traci swoją funkcję amortyzującą. Takie uszkodzenie jest nie tylko źródłem hałasu i drgań, ale też bezpośrednim zagrożeniem dla skrzyni biegów. Uderzenia przenoszone przez niesprawne koło dwumasowe mogą doprowadzić do uszkodzeń zębów kół zębatych, synchronizatorów i wałków przekładni, co znacznie podnosi koszty ewentualnej naprawy.

Kolejnym zagrożeniem wynikającym z przeciążenia dwumasy jest jej rozszczelnienie. Wewnątrz niektórych modeli znajduje się smar, którego wypływ świadczy o utracie szczelności. Gdy taki smar przedostanie się na tarczę sprzęgła, może dojść do jej poślizgu, a w konsekwencji do konieczności wymiany całego zestawu. Warto zaznaczyć, że zignorowanie objawów przeciążenia może w niedługim czasie doprowadzić do całkowitego unieruchomienia pojazdu – szczególnie jeśli koło dwumasowe ulegnie zablokowaniu lub jego elementy ulegną destrukcji mechanicznej.

Aby uniknąć przeciążenia koła dwumasowego, należy prowadzić samochód w sposób płynny, unikać jazdy na zbyt niskich obrotach przy dużym obciążeniu i nie dopuszczać do zbyt gwałtownych zmian momentu obrotowego. Oszczędne, ale świadome operowanie pedałem gazu i sprzęgła pozwala znacznie wydłużyć żywotność tego elementu i uniknąć kosztownej naprawy. Gdy pojawią się pierwsze objawy przeciążenia, nie warto zwlekać z wizytą w serwisie – naprawa na wczesnym etapie zawsze będzie mniej kosztowna niż kompleksowa wymiana całego układu przeniesienia napędu.

Redakcja portalu Selected.pl
Jesteśmy zespołem pasjonatów motoryzacji, dziennikarzy i specjalistów technicznych, którzy każdego dnia tworzą rzetelne, praktyczne i unikalne treści dla kierowców. Naszym celem jest dostarczanie sprawdzonych porad, analiz usterek i inspiracji tuningowych - od eksploatacji codziennych aut po historie wyjątkowych projektów. Wierzymy, że wiedza techniczna może być przekazywana przystępnie i ciekawie, a motoryzacja to coś więcej niż tylko środki transportu - to styl życia. Sprawdź kanały social media: