Zanieczyszczony wkład filtra oleju to sygnał, że w silniku zachodzą procesy prowadzące do powstawania dużej ilości zanieczyszczeń, opiłków metalu, nagaru i produktów spalania. Wkład filtra, czyli element filtrujący wykonany z papieru lub włókniny, zatrzymuje te cząstki, chroniąc silnik przed ich destrukcyjnym działaniem. Z czasem jednak filtr ulega zapchaniu – na jego powierzchni gromadzi się gruba warstwa osadów, która ogranicza przepływ oleju. Objawem zanieczyszczonego wkładu jest spadek ciśnienia oleju, głośniejsza praca silnika, wzrost temperatury oraz pojawienie się metalicznych stuków. W nowoczesnych silnikach komputer może zarejestrować błędy dotyczące ciśnienia oleju lub pracy pompy. Zanieczyszczony filtr może również prowadzić do otwarcia zaworu obejściowego, przez co olej trafia do silnika bez filtracji, co przyspiesza zużycie panewek, wału korbowego i innych elementów. Przyczyną nadmiernego zanieczyszczenia filtra mogą być zbyt długie interwały wymiany oleju, stosowanie niskiej jakości oleju lub poważne uszkodzenia mechaniczne silnika (np. ścieranie się panewek). Regularna kontrola i wymiana filtra oleju oraz stosowanie wysokiej jakości oleju silnikowego to podstawowe działania profilaktyczne, które zapewniają długą żywotność jednostki napędowej.