Filtr cząstek stałych DPF (Diesel Particulate Filter) to zaawansowany element układu oczyszczania spalin w silnikach wysokoprężnych, którego zadaniem jest wyłapywanie i okresowe wypalanie sadzy powstałej podczas spalania oleju napędowego. Proces wypalania, zwany regeneracją, polega na podniesieniu temperatury spalin do poziomu umożliwiającego utlenienie zgromadzonej sadzy. W teorii, jeśli regeneracje przebiegają prawidłowo, filtr DPF powinien pozostawać drożny przez długi czas. W praktyce jednak nawet przy poprawnym wypalaniu DPF może się zatkać. Dzieje się tak z kilku powodów. Przede wszystkim, podczas każdej regeneracji sadza zamieniana jest w popiół, który nie ulega spaleniu i stopniowo gromadzi się wewnątrz filtra. Popiół ten pochodzi głównie z dodatków do oleju silnikowego, zużycia pierścieni tłokowych, a także z resztek niespalonego paliwa. W przeciwieństwie do sadzy, popiół nie jest usuwany w procesie wypalania i z czasem wypełnia komory filtra, zmniejszając jego pojemność i przepustowość. Drugim czynnikiem jest jakość paliwa i oleju silnikowego – stosowanie niskiej jakości produktów zwiększa ilość osadów i przyspiesza zapychanie filtra. Dodatkowo, częste krótkie trasy, jazda w korkach i niskie temperatury mogą powodować, że regeneracje są niepełne – filtr nie osiąga wymaganej temperatury przez odpowiednio długi czas, co prowadzi do stopniowego narastania zanieczyszczeń. Nawet jeśli komputer pokładowy nie sygnalizuje błędów, a procesy wypalania przebiegają regularnie, zbyt duża ilość popiołu może doprowadzić do trwałego zatkania DPF. Objawami są wzrost ciśnienia różnicowego na filtrze, spadek mocy silnika, częstsze włączanie się regeneracji, a w skrajnych przypadkach przejście w tryb awaryjny. W takiej sytuacji konieczne jest mechaniczne czyszczenie filtra lub jego wymiana. Regularna kontrola stanu DPF, stosowanie wysokiej jakości paliwa i oleju oraz unikanie krótkich tras to podstawowe działania zapobiegawcze. Nawet przy poprawnym wypalaniu, filtr DPF ma swoją żywotność i po pewnym przebiegu wymaga interwencji serwisowej. kategoria „Filtry w samochodzie”.
