Czujnik spalania stukowego to istotny komponent układów zarządzania pracą silnika, zwłaszcza w jednostkach benzynowych z wyższym stopniem sprężania lub z turbodoładowaniem. Jego główna rola polega na monitorowaniu drgań i dźwięków powstających w wyniku niekontrolowanego, stukowego spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w cylindrach. To tzw. spalanie stukowe jest zjawiskiem niepożądanym – powstaje, gdy mieszanka zapala się nie tylko od iskry świecy, ale również samoczynnie, prowadząc do powstania fali uderzeniowej. Skutki: uszkodzenia tłoków, zaworów, świec i nawet pęknięcia głowicy. Czujnik stukowy działa na zasadzie piezoelektrycznej – jest przymocowany do bloku silnika i reaguje na charakterystyczne częstotliwości drgań odpowiadające spalaniu stukowemu. Generowane drgania powodują odkształcenia kryształu w czujniku, co przekłada się na zmianę napięcia elektrycznego rejestrowaną przez sterownik silnika. Współczesne układy sterujące rozpoznają, czy sygnał pochodzi z naturalnych wibracji pracy jednostki, czy też występuje niepokojące zjawisko spalania stukowego. W przypadku wykrycia niepożądanych drgań komputer natychmiast dostosowuje parametry pracy silnika – najczęściej opóźnia kąt wyprzedzenia zapłonu, zmienia dawkę paliwa lub modyfikuje ciśnienie doładowania, a w zaawansowanych konstrukcjach również dawkuje wtrysk paliwa do poszczególnych cylindrów. Odpowiednio szybka reakcja chroni silnik przed zniszczeniem i pozwala zachować pełną moc oraz elastyczność. Uszkodzenie czujnika stukowego skutkuje pracą silnika w trybie awaryjnym, niższą mocą, a także wzrostem ryzyka powstawania poważnych awarii mechanicznych. Czujnik spalania stukowego to jeden z kluczowych strażników żywotności silnika, zapewniający bezpieczne i ekonomiczne użytkowanie samochodu, szczególnie w dobie downsizingu i zwiększonych wymagań ekologicznych.
