Jak czujnik położenia wału wpływa na zapłon i wtrysk

Czujnik położenia wału korbowego to jeden z najważniejszych elementów w nowoczesnym silniku spalinowym, regulując działanie zapłonu i wtrysku paliwa. Jego zadaniem jest precyzyjne monitorowanie pozycji i prędkości obrotowej wału korbowego, a następnie przekazywanie tych informacji do sterownika silnika (ECU). W ten sposób zapewnia on prawidłowy moment zapłonu mieszanki paliwowo-powietrznej oraz sekwencję wtrysku paliwa. Współczesne silniki benzynowe i wysokoprężne wymagają bardzo dokładnej synchronizacji procesów spalania, by zapewnić wysoką wydajność, oszczędność paliwa i niską emisję spalin. Czujnik położenia wału działa najczęściej w oparciu o efekt Halla lub indukcję elektromagnetyczną – sygnał generowany jest w zależności od mijanych przez czujnik zębów lub szczelin na kole zamontowanym na wale korbowym. Informacje te pozwalają sterownikowi ECU ustalić tzw. górny martwy punkt (GMP) tłoka w każdym cylindrze oraz bieżącą prędkość obrotową silnika. To kluczowe dane do określania momentu inicjowania iskry zapłonowej (w silnikach benzynowych) oraz chwili podania wtrysku paliwa (w silnikach z bezpośrednim wtryskiem). Dzięki czujnikowi położenia wału, ECU może dynamicznie dopasować przedwyprzedzenie zapłonu oraz precyzyjnie sterować ilością i timingiem wtrysku, niezależnie od aktualnego obciążenia, temperatury, prędkości obrotowej czy innych warunków pracy silnika. W razie uszkodzenia czujnika położenia wału silnik z reguły nie daje się uruchomić lub działa w trybie awaryjnym – zapłon i wtrysk ustawiane są na wartości domyślne, bez dynamicznej regulacji, co prowadzi do znacznej utraty mocy, większego zużycia paliwa i trudności z rozruchem. Diagnostyka usterki tego czujnika najczęściej pokazuje brak sygnału z czujnika położenia wału lub błędy synchronizacji osi wału i wałka rozrządu. Uszkodzenie może powodować objawy takie jak gaśnięcie silnika podczas jazdy, brak reakcji na pedał gazu czy nierówną pracę na biegu jałowym. Jest to element, którego poprawne działanie jest absolutnie kluczowe dla nowoczesnej kontroli procesu spalania i ekonomiki pracy silnika w każdym samochodzie.