Latem silnik samochodu poddawany jest szczególnie intensywnej pracy. Wysoka temperatura powietrza, długie postoje w korkach, jazda z obciążeniem i działająca klimatyzacja to czynniki, które znacząco obciążają układ chłodzenia. Dlatego przed sezonem wakacyjnym warto poświęcić uwagę właśnie temu elementowi pojazdu. Sprawny system chłodzenia to nie tylko gwarancja komfortu podróży, ale przede wszystkim klucz do uniknięcia kosztownych awarii silnika, które często zaczynają się od pozornie drobnych zaniedbań.
Pierwszym krokiem powinno być sprawdzenie poziomu i stanu płynu chłodniczego. W chłodnicach nowoczesnych aut stosuje się specjalne koncentraty, które nie tylko chronią silnik przed przegrzaniem, ale również zapobiegają korozji i osadzaniu się kamienia. Płyn powinien znajdować się między oznaczeniami minimum i maksimum na zbiorniku wyrównawczym, a jego barwa powinna być przejrzysta, bez mętnych osadów. Jeśli poziom jest zbyt niski, konieczne może być uzupełnienie płynu, a w przypadku wątpliwości co do jego wieku – całkowita wymiana.
Równie istotny jest stan chłodnicy i przewodów gumowych. Należy zwrócić uwagę, czy nie ma wycieków, spękań, odkształceń ani śladów korozji w okolicach zacisków i węży. Upalna pogoda szybko weryfikuje kondycję układu – jeżeli którykolwiek z elementów jest osłabiony, może dojść do jego rozszczelnienia właśnie podczas podróży w wysokiej temperaturze. Dodatkowo warto sprawdzić korek zbiorniczka wyrównawczego – jego zawór powinien trzymać ciśnienie, inaczej układ może się przegrzewać mimo sprawnych pozostałych podzespołów.
Wentylatory chłodnicy to kolejny kluczowy element. Wspomagają chłodzenie zwłaszcza podczas postoju lub powolnej jazdy. Powinny włączać się automatycznie, gdy temperatura cieczy osiągnie wyznaczoną wartość. Jeśli wentylator nie startuje lub pracuje zbyt głośno, może to świadczyć o zużytym silniku, uszkodzonym przekaźniku lub problemie z czujnikiem temperatury. Warto uruchomić silnik, zostawić auto na biegu jałowym i obserwować, czy wentylator zaczyna pracować, gdy temperatura silnika wzrasta.
Nie mniej ważny jest termostat – jego zadaniem jest utrzymywanie optymalnej temperatury pracy silnika poprzez regulację przepływu płynu chłodniczego. Gdy ulegnie awarii, może pozostać zamknięty i powodować przegrzewanie jednostki, lub otworzyć się zbyt wcześnie, co z kolei skutkuje zbyt niską temperaturą i niepełnym rozgrzaniem silnika. Diagnostyka termostatu wymaga już nieco większego doświadczenia, dlatego jego ocenę warto zlecić mechanikowi.
W samochodach wyposażonych w intercooler lub dodatkowe chłodnice oleju, również te elementy powinny zostać sprawdzone. Wyciek oleju lub niedrożność przewodów chłodzących mogą być pierwszym sygnałem problemu, który ujawni się dopiero w czasie upałów. Warto też upewnić się, że chłodnica nie jest zabrudzona liśćmi, owadami czy kurzem, który ogranicza przepływ powietrza. Czasem wystarczy dokładne czyszczenie, aby znacząco poprawić efektywność chłodzenia.
Przed dłuższym wyjazdem warto także zwrócić uwagę na wskazania temperatury na desce rozdzielczej. Jeśli podczas codziennej jazdy wskaźnik często zbliża się do wartości maksymalnych, może to świadczyć o problemie z układem chłodzenia. Niektóre samochody wyposażone są także w elektroniczne ostrzeżenia o przegrzewaniu – nie należy ich ignorować, zwłaszcza w trasie.
Lato to czas, kiedy silnik musi radzić sobie z wyższą temperaturą otoczenia, a każdy drobny problem układu chłodzenia może szybko doprowadzić do przegrzania. W skrajnych przypadkach skutkuje to uszkodzeniem uszczelki pod głowicą, wypaczeniem głowicy czy nawet zatarciem jednostki napędowej. Dlatego lepiej zapobiegać niż naprawiać – i jeszcze przed wakacjami dokładnie sprawdzić układ chłodzenia, zanim zaskoczy nas w najmniej oczekiwanym momencie.
