Pompa oleju jest sercem układu smarowania i odpowiada za dostarczanie czystego oleju do wszystkich kluczowych elementów silnika. Brak filtra oleju lub jego poważne uszkodzenie to sytuacja skrajnie niebezpieczna dla pompy i całego silnika. Filtr oleju zatrzymuje zanieczyszczenia, opiłki metalu, sadzę i inne osady, które powstają podczas pracy silnika. Bez filtra te zanieczyszczenia krążą swobodnie w układzie smarowania i trafiają bezpośrednio do pompy oleju. W krótkim czasie prowadzi to do zatarcia elementów pompy, jej zużycia, a nawet całkowitej awarii. Zanieczyszczenia mogą blokować wirnik pompy, powodować zarysowania i powstawanie luzów, co skutkuje spadkiem ciśnienia oleju, głośniejszą pracą silnika, wzrostem temperatury i przyspieszonym zużyciem wszystkich smarowanych elementów. W skrajnych przypadkach brak filtra oleju prowadzi do całkowitego zatarcia silnika, ponieważ pompa przestaje tłoczyć olej, a ruchome części pracują „na sucho”. Objawami problemów z pompą oleju są spadek ciśnienia, zapalająca się kontrolka oleju, metaliczne stuki, wzrost zużycia paliwa i szybkie przegrzewanie silnika. Regularna wymiana filtra oleju wraz z olejem to podstawowa czynność serwisowa, która chroni pompę i cały silnik przed poważnymi uszkodzeniami. Zaniedbanie tej czynności może prowadzić do bardzo kosztownych napraw i skrócenia żywotności jednostki napędowej.
