W wielu samochodach wyposażonych w automatyczną skrzynię biegów, tuż obok lewarka zmiany trybów jazdy, znajduje się przycisk oznaczony literą „S”. Dla części kierowców jego funkcja pozostaje tajemnicą, a inni kojarzą go z dynamiczną jazdą. W rzeczywistości ten pozornie niewielki przycisk znacząco wpływa na charakterystykę pracy skrzyni biegów oraz całego układu napędowego. Wciśnięcie go aktywuje tak zwany tryb sportowy, który zmienia sposób, w jaki pojazd reaguje na gaz, przyspiesza i dobiera przełożenia.
Włączenie trybu sportowego powoduje przede wszystkim zmianę strategii zmiany biegów. Automatyczna skrzynia zaczyna utrzymywać biegi dłużej, pozwalając silnikowi osiągać wyższe obroty, zanim dojdzie do przełączenia na kolejne przełożenie. W efekcie samochód staje się bardziej dynamiczny, a reakcja na gaz wyraźnie szybsza. Kierowca może odczuć, że pojazd chętniej przyspiesza, redukuje biegi w odpowiedzi na wciśnięcie pedału gazu i lepiej wykorzystuje potencjał silnika.
Tryb sportowy wpływa również na sposób redukcji przełożeń. W normalnych warunkach skrzynia dąży do jak najszybszego wrzucenia wyższego biegu, aby ograniczyć zużycie paliwa i zapewnić płynność jazdy. Po aktywowaniu trybu sportowego sytuacja się zmienia – skrzynia jest bardziej skłonna do szybkiej redukcji biegu, nawet przy lekkim wciśnięciu gazu. Takie zachowanie sprzyja dynamicznej jeździe i pozwala na skuteczniejsze wykorzystanie momentu obrotowego, zwłaszcza podczas wyprzedzania lub jazdy po krętych drogach.
W niektórych modelach tryb sportowy wpływa nie tylko na działanie skrzyni, ale również na inne elementy układu napędowego i jezdnego. Zmienia się charakterystyka układu kierowniczego, zawieszenia, a nawet dźwięk silnika. W pojazdach wyposażonych w aktywne zawieszenie, przycisk „S” może powodować jego usztywnienie, co poprawia prowadzenie na zakrętach. Układ kierowniczy staje się bardziej bezpośredni, a reakcja pedału gazu bardziej agresywna. Cały samochód staje się bardziej responsywny i nastawiony na osiągi, co może zwiększyć przyjemność z jazdy, ale również podnieść zużycie paliwa.
Nie każdy samochód wyposażony w przycisk „S” oferuje pełen zestaw zmian charakterystyki jazdy. W prostszych konstrukcjach jego działanie ogranicza się wyłącznie do zmiany logiki pracy skrzyni biegów. Mimo to nawet ta pojedyncza modyfikacja może znacząco wpłynąć na zachowanie pojazdu. Kierowca powinien jednak pamiętać, że tryb sportowy wiąże się ze zwiększonym zużyciem paliwa, szybszym zużyciem podzespołów oraz większym obciążeniem silnika i skrzyni. Z tego powodu warto korzystać z niego wtedy, gdy rzeczywiście istnieje potrzeba bardziej dynamicznej jazdy, a nie jako domyślnego ustawienia na co dzień.
W niektórych przypadkach przycisk „S” działa w sposób chwilowy i wyłącza się po ponownym naciśnięciu, a w innych pozostaje aktywny aż do momentu zmiany trybu przez kierowcę lub wyłączenia zapłonu. Należy więc zapoznać się z instrukcją obsługi konkretnego pojazdu, by wiedzieć, jak długo utrzymuje się aktywny tryb sportowy i jak wpływa na działanie poszczególnych podzespołów.
Podsumowując, przycisk oznaczony literą „S” uruchamia tryb sportowy, który zmienia strategię pracy automatycznej skrzyni biegów, czyniąc jazdę bardziej dynamiczną. Dzięki dłuższemu utrzymywaniu biegów, szybszym reakcjom na gaz i redukcjom skrzynia pozwala silnikowi pracować w optymalnym zakresie dla osiągów. W bardziej zaawansowanych pojazdach wpływa również na układ kierowniczy, zawieszenie i dźwięk jednostki napędowej. Tryb sportowy może zwiększyć przyjemność z jazdy, ale wymaga rozwagi i świadomości jego wpływu na zużycie paliwa oraz trwałość podzespołów.
