Torque vectoring to zaawansowana technologia zarządzania momentem obrotowym, która pozwala niezależnie rozdzielać siłę napędową pomiędzy poszczególne koła pojazdu w czasie rzeczywistym. W samochodach elektrycznych rozwiązanie to zyskuje szczególne znaczenie i staje się dużo bardziej efektywne niż w autach spalinowych, ponieważ każdy silnik elektryczny może być precyzyjnie sterowany z osobna – bez opóźnień i bez mechanicznych ograniczeń typowych dla klasycznych układów napędowych.
Główna idea torque vectoringu polega na dynamicznej korekcie momentu obrotowego – przyspieszaniu jednego koła, jednoczesnym zwalnianiu drugiego lub ich różnicowaniu w zakręcie – aby poprawić stabilność, trakcję oraz precyzję prowadzenia pojazdu. Przykładowo, podczas pokonywania zakrętu system może dostarczyć więcej momentu na zewnętrzne tylne koło, co pomaga dociążyć przód auta i zmniejszyć tendencję do podsterowności. Analogicznie, może ograniczyć moment na śliskim kole, poprawiając przyczepność i redukując uślizg.
W samochodach elektrycznych technologia ta rozwija się szybciej i skuteczniej niż w pojazdach z napędem mechanicznym, ponieważ silniki elektryczne reagują natychmiastowo na polecenia sterownika. W przypadku konstrukcji z silnikiem przy każdej osi lub – w najbardziej zaawansowanych układach – przy każdym kole, możliwa jest pełna niezależność w dystrybucji mocy. Takie podejście eliminuje potrzebę stosowania mechanicznych mechanizmów różnicowych czy sprzęgieł, upraszczając konstrukcję i zwiększając precyzję działania.
Torque vectoring w EV może być realizowany w kilku konfiguracjach. Najprostsze układy stosują dwa silniki – po jednym na przedniej i tylnej osi – i rozdzielają moment między osiami. Bardziej zaawansowane pojazdy, jak np. Rivian R1T, Lotus Eletre czy niektóre wersje Tesli, wykorzystują cztery silniki, dzięki czemu możliwe jest niezależne zarządzanie momentem na każdym z czterech kół. To rozwiązanie pozwala nie tylko na niespotykaną dotąd trakcję w zakrętach i w trudnym terenie, ale także na innowacyjne funkcje, takie jak obracanie się w miejscu (tank turn) lub jazdę „bokiem” (crab walk).
Technologia torque vectoring odgrywa również istotną rolę w zwiększaniu bezpieczeństwa. W sytuacjach awaryjnych, takich jak nagłe ominięcie przeszkody lub jazda po śliskiej nawierzchni, system może w ułamkach sekundy dostosować siłę napędową tak, aby ustabilizować tor jazdy i zapobiec utracie kontroli. Dzięki szybkiemu sterowaniu silnikami elektrycznymi, reakcje pojazdu są bardziej przewidywalne i efektywne niż w przypadku klasycznego układu hamulcowego wspomaganego przez ESP.
Nie bez znaczenia jest również rozwój autonomicznej jazdy, w której torque vectoring może stać się podstawowym narzędziem kontroli kierunku i dynamiki bez udziału człowieka. Algorytmy sterujące pojazdem będą mogły w pełni wykorzystywać tę technologię do dokładnego planowania manewrów, co znacząco poprawi komfort, bezpieczeństwo i efektywność jazdy w złożonych warunkach.
Podsumowując, torque vectoring w samochodach elektrycznych to rewolucyjne podejście do zarządzania napędem, które wykorzystuje unikalne właściwości silników elektrycznych do poprawy prowadzenia, trakcji i bezpieczeństwa. Dzięki braku opóźnień, niezależnemu sterowaniu każdym silnikiem i integracji z systemami elektronicznymi, możliwe jest osiągnięcie poziomu kontroli nad pojazdem, którego nie da się uzyskać w tradycyjnych konstrukcjach. Wraz z dalszym rozwojem elektromobilności, torque vectoring stanie się nie tylko elementem luksusu czy sportowych emocji, ale także standardem poprawiającym codzienną jazdę i bezpieczeństwo w każdym typie pojazdu.
