Wielu kierowców na pewnym etapie eksploatacji auta zauważa tajemniczy dźwięk przypominający pstrykanie, stukot lub rytmiczne kliknięcie, pojawiający się najczęściej przy skręcie kierownicą lub podczas ruszania. Dźwięk ten może być cichy i ledwo wyczuwalny, ale z czasem zwykle narasta, staje się bardziej rytmiczny i wyraźny, aż w końcu zaczyna towarzyszyć każdemu manewrowi. W takiej sytuacji najczęstszym winowajcą okazuje się przegub napędowy, a konkretnie przegub zewnętrzny, który odpowiada za przekazywanie momentu obrotowego z półosi na koło przy jednoczesnej możliwości skrętu.
Przegub ten pracuje pod dużym obciążeniem i w zmiennych warunkach – musi nie tylko przenosić napęd, ale także kompensować wychylenie koła względem osi auta, zarówno podczas jazdy na wprost, jak i przy maksymalnym skręcie. Z czasem jego elementy robocze, czyli bieżnie i kulki, ulegają zużyciu. Gdy między nimi pojawia się luz, dochodzi do uderzeń metalu o metal w trakcie obracania się koła, szczególnie pod dużym kątem. Właśnie wtedy słyszalny jest charakterystyczny dźwięk przypominający pstrykanie lub klikanie – pojawiający się rytmicznie, zgodnie z obrotami koła. Im szybciej jedziemy, tym szybciej narasta seria tych dźwięków.
Typowe jest również to, że odgłos ten słychać głównie przy pełnym skręcie, na przykład podczas zawracania na parkingu lub pokonywania ciasnych rond. Jeśli przegub jest już mocno zużyty, dźwięk może pojawiać się także podczas przyspieszania na wprost, zwłaszcza gdy samochód ma mocny silnik i półosie są stale przeciążone. Pstrykanie może się wtedy przeplatać z szarpnięciami, nierówną pracą lub nawet drganiami przenoszonymi na nadwozie.
Warto jednak pamiętać, że nie każdy dźwięk przypominający pstrykanie musi oznaczać uszkodzony przegub. Czasem podobne odgłosy dochodzą z okolic hamulców, gdy poluzuje się osłona zacisku albo pływająca tarcza uderza o jarzmo. Zdarza się również, że pstrykanie powoduje niedokręcona felga, kamień w bieżniku opony lub uszkodzona osłona nadkola, która dotyka opony przy skręcie. Dlatego zanim zdecydujemy się na kosztowną wymianę przegubu, warto przeprowadzić dokładną diagnozę.
Najprostszy test polega na ruszeniu samochodem na pełnym skręcie w lewo i prawo, przy niskiej prędkości. Jeśli dźwięk pojawia się przy skręcie w jedną stronę, to przegub po zewnętrznej stronie zakrętu jest najprawdopodobniej uszkodzony. Pstrykanie po obu stronach może oznaczać, że oba przeguby są zużyte, lub że problem leży głębiej – na przykład w przegubach wewnętrznych albo w przekładni kierowniczej.
Wczesne wykrycie pstrykania daje szansę na stosunkowo tanią naprawę – sam przegub można zazwyczaj wymienić bez konieczności wymiany całej półosi. Jednak jeśli przegapimy ten moment i będziemy dalej jeździć z uszkodzonym przegubem, kulki w jego wnętrzu mogą w końcu wypaść z bieżni, co spowoduje całkowitą utratę napędu na dane koło. Wtedy auto staje się niesprawne i wymaga natychmiastowej interwencji.
Dlatego pstrykanie dochodzące spod maski lub od kół, zwłaszcza słyszalne podczas skręcania, to objaw, którego nie wolno lekceważyć. Najczęściej to właśnie przegub zewnętrzny daje o sobie znać w ten sposób, a jego szybka wymiana pozwala uniknąć poważniejszych problemów i utrzymuje samochód w pełni sprawnym. Lepiej zająć się tym od razu niż czekać, aż dźwięk zamieni się w szarpanie, a szarpanie w całkowitą awarię.
