Filtr powietrza jest jednym z kluczowych elementów układu dolotowego silnika i jego stan ma bezpośredni wpływ na pracę jednostki napędowej, także na obroty biegu jałowego. Zadaniem filtra jest oczyszczanie powietrza zasysanego przez silnik z pyłów, kurzu i innych zanieczyszczeń. Gdy filtr jest czysty, powietrze swobodnie przepływa do komory spalania, a silnik pracuje równomiernie, zarówno podczas jazdy, jak i na biegu jałowym. Jednak w miarę eksploatacji filtr powietrza stopniowo się zatyka, co prowadzi do ograniczenia ilości powietrza dostarczanego do silnika. Zatkany lub zabrudzony filtr powietrza powoduje, że silnik nie otrzymuje odpowiedniej ilości tlenu do prawidłowego spalania paliwa, co skutkuje powstawaniem zbyt bogatej mieszanki paliwowo-powietrznej. W efekcie proces spalania jest mniej efektywny, a silnik zaczyna pracować nierówno – szczególnie wyraźnie widać to na biegu jałowym, gdzie utrzymanie stałych obrotów wymaga precyzyjnego dawkowania powietrza i paliwa. Objawami zapchanego filtra są niestabilne obroty, drgania, falowanie obrotów oraz trudności z uruchomieniem silnika. Kierowca może zauważyć, że silnik gaśnie na biegu jałowym lub pracuje zbyt głośno. W skrajnych przypadkach komputer pokładowy może zarejestrować błędy dotyczące przepływu powietrza i wprowadzić silnik w tryb awaryjny. Regularna wymiana filtra powietrza – zazwyczaj co 15–20 tys. km lub raz w roku – to podstawa utrzymania prawidłowej pracy silnika, stabilnych obrotów na biegu jałowym i niskiego zużycia paliwa. Zaniedbanie tej czynności prowadzi do wzrostu spalania, spadku mocy i przyspieszonego zużycia elementów silnika.
