Elektryczne samochody różnią się od pojazdów spalinowych pod wieloma względami – nie tylko w zakresie napędu, ale również w obsłudze układów pomocniczych. Jednym z takich układów jest klimatyzacja, która także w autach elektrycznych odgrywa kluczową rolę dla komfortu jazdy i bezpieczeństwa kierowcy oraz pasażerów. Choć jej działanie w ogólnym zarysie pozostaje takie samo jak w samochodach z silnikiem spalinowym, to serwisowanie układu klimatyzacji w pojazdach elektrycznych może wymagać innego podejścia i narzędzi.
W tradycyjnych samochodach sprężarka klimatyzacji jest zwykle napędzana paskiem klinowym przez silnik spalinowy. W autach elektrycznych ta zasada przestaje obowiązywać – tutaj stosuje się sprężarki elektryczne, zasilane bezpośrednio z układu wysokiego napięcia. Dzięki temu klimatyzacja może działać niezależnie od stanu pracy silnika, co pozwala na chłodzenie kabiny jeszcze przed rozpoczęciem jazdy, np. podczas ładowania auta lub zdalnej aktywacji przez aplikację.
To pozornie niewielkie różnice konstrukcyjne powodują, że serwisowanie klimatyzacji w samochodzie elektrycznym wiąże się z dodatkowymi wymaganiami. Najważniejszym z nich jest kwestia bezpieczeństwa. Sprężarki elektryczne pracują w układach wysokiego napięcia i są połączone z komponentami trakcyjnymi, dlatego wszelkie prace przy nich muszą być wykonywane przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia i wiedzę na temat procedur bezpieczeństwa. W przypadku interwencji bez przygotowania, istnieje ryzyko porażenia prądem lub uszkodzenia układu HV.
Kolejnym istotnym aspektem jest rodzaj oleju stosowanego w układzie klimatyzacyjnym. W pojazdach elektrycznych używa się specjalnych olejów, które mają właściwości dielektryczne, czyli nie przewodzą prądu. Dzięki temu możliwe jest bezpieczne smarowanie komponentów znajdujących się w pobliżu przewodów wysokiego napięcia. Stosowanie standardowych olejów używanych w autach spalinowych może prowadzić do zwarć, uszkodzenia sprężarki lub pogorszenia działania całego systemu. Z tego powodu warsztaty obsługujące elektryki muszą posiadać osobne urządzenia do serwisowania klimatyzacji, które nie zostały wcześniej zanieczyszczone olejem nieodpowiedniego typu.
Również procedura próby szczelności może wyglądać nieco inaczej. W pojazdach elektrycznych stosuje się czasem czujniki wilgoci, które mają za zadanie wykrywać obecność wody w układzie – a ta może prowadzić do przewodnictwa prądu i awarii. Dlatego zachowanie idealnej czystości i szczelności całego obiegu jest bardziej rygorystyczne niż w tradycyjnych pojazdach. Podczas serwisu konieczne jest użycie odpowiednich stacji obsługi, które potrafią przeprowadzić procedury napełniania i próżni zgodnie z wymaganiami producenta.
Warto też wspomnieć o rosnącym znaczeniu klimatyzacji w kontekście zarządzania temperaturą akumulatorów trakcyjnych. W wielu autach elektrycznych układ klimatyzacyjny jest zintegrowany z systemem chłodzenia baterii. Oznacza to, że ewentualne problemy z klimatyzacją mogą negatywnie wpływać nie tylko na komfort jazdy, ale także na wydajność i żywotność akumulatora. W niektórych przypadkach, takich jak szybkie ładowanie lub jazda w upale, sprawna klimatyzacja staje się niezbędna do zachowania stabilnej pracy całego pojazdu.
Podsumowując, klimatyzacja w samochodach elektrycznych działa na podobnych zasadach jak w pojazdach spalinowych, ale jej serwis wymaga większej precyzji, innego podejścia i specjalistycznego sprzętu. Wymiana oleju, próba szczelności czy diagnostyka układu muszą być wykonywane z uwzględnieniem wymagań dotyczących wysokiego napięcia oraz ochrony elektroniki. Z tego powodu użytkownicy pojazdów elektrycznych powinni korzystać wyłącznie z warsztatów posiadających doświadczenie w obsłudze systemów klimatyzacji HV i dysponujących odpowiednimi urządzeniami.
