Drgania kierownicy to jeden z częstszych i bardziej niepokojących objawów, które sygnalizują kierowcy, że coś niedobrego dzieje się z układem jezdnym pojazdu. Wbrew pozorom nie zawsze przyczyną są wyważenie kół czy problemy z ogumieniem – bardzo często źródłem takich wibracji są luzy w zawieszeniu. Właśnie one mogą powodować przenoszenie drgań z drogi, przez elementy zawieszenia, aż do samej kierownicy, co wyczuwalne jest zwłaszcza przy wyższych prędkościach lub na nierównościach.
Zawieszenie samochodu składa się z wielu przegubów, tulei i połączeń, które mają za zadanie zapewnić płynność ruchu i jednocześnie eliminować wszelkie drgania dochodzące z nawierzchni. Kiedy którykolwiek z tych elementów zaczyna się zużywać i pojawia się luz – czy to na sworzniu wahacza, tulei metalowo-gumowej, łączniku stabilizatora, czy końcówce drążka kierowniczego – układ przestaje działać spójnie. Części zaczynają się poruszać niezależnie od siebie w mikroskali, co powoduje nie tylko stuknięcia czy zgrzyty, ale także efekt przenoszenia niekontrolowanych drgań na kolumnę kierowniczą.
Drgania wywołane luzami zawieszenia mogą mieć różne natężenie i charakter. Czasami są odczuwalne jako delikatne wibracje przy niskich prędkościach, innym razem jako intensywne bicie kierownicy przy przyspieszaniu lub hamowaniu. W niektórych przypadkach mogą się pojawić tylko podczas jazdy po dziurawej nawierzchni lub przy pokonywaniu progów zwalniających, a w innych – już na równym asfalcie przy prędkościach powyżej pięćdziesięciu kilometrów na godzinę.
Jednym z najczęstszych winowajców takich objawów są wybite tuleje wahaczy. Kiedy guma w tulei przestaje tłumić ruchy, cała geometria zawieszenia przestaje być stabilna. Koło może się wówczas lekko „cofać” lub „rozchodzić” przy każdym nierównościowym uderzeniu, a jego pozycja względem nadwozia zmienia się w czasie jazdy. Taki brak stabilności odbija się natychmiast na układzie kierowniczym, który zamiast zapewniać precyzyjne prowadzenie, zaczyna reagować z opóźnieniem, z dodatkowymi wibracjami i nieprzyjemnym „lataniem” kierownicy.
Równie częstą przyczyną są luzy na sworzniach wahaczy oraz końcówkach drążków kierowniczych. To elementy odpowiedzialne za przenoszenie ruchów kierownicy na koła. Gdy zaczynają mieć luz, reakcje układu kierowniczego stają się nieprecyzyjne, a koła nie trzymają już swojej pozycji względem nadwozia. W efekcie nawet drobne nierówności powodują, że koła lekko „odbijają” w losowych kierunkach, co przekłada się na wibracje i drżenia przenoszone na kierownicę.
Nie można też pominąć znaczenia samej kolumny kierowniczej i przekładni, czyli popularnie zwanej maglownicy. Gdy w układzie tym pojawią się luzy, może dojść do efektu „telepania” kierownicą, szczególnie przy szybkich zmianach kierunku jazdy. Zużyte łożyska, wyrobione listwy zębowe lub nieszczelności hydrauliczne w wspomaganiu powodują, że przekładnia nie trzyma sztywno kół, co również skutkuje drganiami i hałasem.
Warto też pamiętać, że nawet jeśli to zawieszenie generuje drgania, często ich nasilenie zależy od prędkości jazdy. To dlatego niektórzy kierowcy zauważają, że wibracje pojawiają się dopiero od konkretnej prędkości – bo dopiero wtedy drgania mechaniczne osiągają częstotliwość rezonansową dla danego luzu lub układu. W takich przypadkach bez gruntownej diagnostyki trudno jednoznacznie stwierdzić, co dokładnie jest przyczyną.
Podsumowując – luzy zawieszenia bardzo często są przyczyną drgań kierownicy, choć wielu kierowców podejrzewa na początku opony lub wyważenie kół. W praktyce każdy element, który łączy koła z karoserią, może po zużyciu wywoływać wibracje, hałas i nieprzyjemne zachowanie układu kierowniczego. Dlatego w razie pojawienia się takich objawów warto jak najszybciej wykonać dokładny przegląd zawieszenia i układu kierowniczego – zanim problem nie doprowadzi do poważniejszej awarii, utraty kontroli nad autem czy zbyt szybkiego zużycia opon.
