Współczesne silniki, niezależnie od rodzaju paliwa, bazują na precyzyjnym dawkowaniu mieszanki, które jest sterowane za pomocą szeregu czujników i zaawansowanego oprogramowania w jednostce sterującej. Jednym z ważniejszych elementów wpływających pośrednio na stabilność tego procesu jest filtr paliwa. Choć teoretycznie jego zadaniem jest wyłącznie oczyszczanie paliwa z zanieczyszczeń stałych i wody, to jednak nieprawidłowe działanie lub niewłaściwa konstrukcja filtra może zaburzyć cały układ, prowadząc do widocznych korekt wtrysku, a nawet do pogorszenia pracy silnika.
Filtr paliwa ma określoną przepustowość, która musi odpowiadać wymaganiom danego silnika zarówno w spoczynku, jak i podczas pracy pod pełnym obciążeniem. Gdy filtr jest zanieczyszczony lub niskiej jakości, może stanowić poważne ograniczenie w przepływie paliwa do pompy i dalej do listwy wtryskowej. W sytuacji, gdy do cylindrów dociera za mało paliwa, sterownik silnika zaczyna zauważać rozbieżności między wartością oczekiwaną a rzeczywistą i wprowadza korekty wtrysku, starając się wyrównać skład mieszanki. Takie działania mogą prowadzić do błędnych decyzji układu, zwiększonych dawek wtrysku, a co za tym idzie – nierównomiernego spalania.
Zdarza się, że nieprawidłowo dobrany filtr – na przykład o zbyt gęstym medium filtrującym lub niewłaściwej konstrukcji wewnętrznej – zaczyna stawiać opór już przy normalnym ciśnieniu roboczym. Efektem tego może być opóźnienie reakcji na gwałtowne dodanie gazu, chwilowe zubożenie mieszanki oraz wzrost wartości korekt krótkoterminowych. W niektórych przypadkach system adaptacyjny silnika jest w stanie kompensować niewielkie odchylenia, ale przy większych różnicach mogą pojawić się błędy mieszanki, a w skrajnych sytuacjach nawet zapalenie kontrolki check engine.
W silnikach wysokoprężnych, gdzie ciśnienia w układzie paliwowym są znacznie wyższe, problem zapchanego lub źle dobranego filtra paliwa może prowadzić do dużych wahań ciśnienia w listwie common rail. Pompa wysokiego ciśnienia nie jest w stanie utrzymać stabilnej wartości ciśnienia, co skutkuje wzrostem korekt wtrysku, nieprawidłowym rozpyleniem paliwa, a czasem również stukami lub dymieniem. Zdarza się, że sterownik próbuje zrekompensować braki paliwa zwiększeniem czasu otwarcia wtryskiwaczy, co pogarsza ekonomikę jazdy i może prowadzić do szybszego zużycia wtrysków.
Nie bez znaczenia pozostaje również wpływ filtra na czystość samego paliwa. Filtr zużyty, z uszkodzoną strukturą lub po prostu niskiej jakości, może przepuszczać mikroskopijne zanieczyszczenia, które trafiają bezpośrednio do wtryskiwaczy. Zanieczyszczenia te mogą nie od razu prowadzić do ich zatarcia, ale z czasem powodują nieprawidłową pracę iglicy, utratę szczelności lub zaburzenia w kształcie strugi paliwa. Te drobne zmiany wystarczą, by sterownik silnika zarejestrował odchylenia w czasie spalania i zaczął wprowadzać korekty w celu przywrócenia równowagi.
Często problemy z korektami wtrysku po wymianie filtra wynikają również z nieszczelności powstałych podczas montażu. Niewłaściwie osadzony oring, nieoryginalna obudowa lub skręcenie przewodu paliwowego może prowadzić do zasysania powietrza do układu, co zaburza ciśnienie i wprowadza dodatkowe błędy. W takich przypadkach korekty wtrysku mogą sięgać wartości granicznych, a silnik pracuje nierówno, zwłaszcza na zimno.
Właściwa diagnoza wymaga dokładnej analizy parametrów pracy jednostki, obserwacji długoterminowych i krótkoterminowych korekt paliwowych oraz ewentualnej weryfikacji ciśnienia paliwa na zimno i po nagrzaniu silnika. W wielu przypadkach wymiana filtra na oryginalny lub wysokiej jakości zamiennik oraz poprawny montaż wystarczają, by wartości korekt wróciły do normy i silnik odzyskał stabilność pracy.
