Filtr oleju to kluczowy element każdego układu smarowania, odpowiedzialny za zatrzymywanie zanieczyszczeń, opiłków metalu i produktów rozkładu oleju. Jego regularna wymiana jest niezbędna dla prawidłowej pracy silnika. Niewymieniany filtr z czasem ulega zapchaniu – gromadzą się w nim cząstki stałe, nagar i szlam, które ograniczają przepływ oleju. W nowoczesnych silnikach filtry wyposażone są w zawór obejściowy, który otwiera się, gdy wkład filtrujący jest zbyt zanieczyszczony. Wtedy olej omija filtr i trafia do silnika bez oczyszczenia, co przyspiesza zużycie panewek, wału korbowego i innych elementów. W skrajnych przypadkach całkowicie zapchany filtr może ograniczyć przepływ oleju na tyle, że ciśnienie w układzie spada, a smarowanie staje się niewystarczające. Objawami są zapalająca się kontrolka ciśnienia oleju, głośniejsza praca silnika, wzrost temperatury i przyspieszone zużycie jednostki napędowej. Długotrwała jazda z zapchanym filtrem grozi zatarciem silnika i bardzo kosztowną naprawą. Regularna wymiana filtra oleju zgodnie z zaleceniami producenta to podstawa profilaktyki i długowieczności silnika.