Wielu kierowców zadaje sobie pytanie, czy olej w układzie klimatyzacji wymaga osobnego uzupełniania, czy może znajduje się już w składzie czynnika chłodniczego, który dodawany jest podczas serwisu. Odpowiedź nie jest jednoznaczna, ponieważ wszystko zależy od rodzaju zastosowanego sprzętu, procedury serwisowej oraz konkretnej sytuacji – zwłaszcza tego, czy układ był otwierany i jakie elementy zostały wymienione.
W standardowych warunkach eksploatacji olej do klimatyzacji nie wymaga częstego uzupełniania. Jest to substancja krążąca wraz z czynnikiem chłodniczym, rozprowadzana po całym układzie – od sprężarki, przez skraplacz, zawór rozprężny, aż po parownik. Jego głównym zadaniem jest smarowanie sprężarki, ale również zabezpieczanie przewodów i uszczelek przed wysychaniem. W zamkniętym, szczelnym układzie olej nie zużywa się tak, jak ma to miejsce w silniku – nie jest spalany, ani odparowywany. Jednak w przypadku nieszczelności, napraw lub wymiany podzespołów część oleju bezpowrotnie ucieka z układu i wtedy pojawia się konieczność jego uzupełnienia.
Podczas standardowego serwisu klimatyzacji przy użyciu profesjonalnej stacji obsługi, olej często jest dodawany automatycznie razem z czynnikiem chłodniczym. Nowoczesne maszyny pozwalają określić, ile oleju zostało usunięte z układu podczas opróżniania i w jakiej ilości należy go ponownie wprowadzić. Jeśli jednak układ nie był wcześniej otwierany, a ilość odzyskanego czynnika i oleju zgadza się z wartościami referencyjnymi, wówczas nie ma potrzeby dodawania nowego oleju. Serwisant może wówczas pozostawić układ w nienaruszonym stanie, ograniczając się do wymiany czynnika i filtracji.
Sytuacja zmienia się, gdy doszło do wymiany elementów układu – na przykład przewodów, chłodnicy, parownika lub sprężarki. Każdy z tych komponentów zatrzymuje wewnątrz część oleju, a jego ubytek musi zostać precyzyjnie uzupełniony. W takich przypadkach olej trzeba dodać osobno, w odpowiedniej ilości, zależnej od rodzaju części i objętości całego układu. Producenci pojazdów podają dokładne wartości w gramach lub mililitrach, które należy uwzględnić podczas napełniania.
Warto również pamiętać, że nie każdy olej pasuje do każdego czynnika chłodniczego. Na przykład do najpopularniejszego czynnika oznaczanego jako R-134a stosuje się oleje typu PAG, natomiast do nowocześniejszego czynnika R-1234yf wymagane są specjalne oleje o innych właściwościach chemicznych. Użycie nieodpowiedniego oleju może doprowadzić do uszkodzenia sprężarki lub osadzenia się niepożądanych substancji w układzie. Dlatego dobór oleju powinien być zgodny z wytycznymi producenta pojazdu oraz sprężarki.
Niektóre serwisy oferują tzw. oleje z kontrastem, które pozwalają na łatwiejsze wykrywanie nieszczelności za pomocą lampy UV. Choć nie wpływają one negatywnie na działanie układu, należy upewnić się, że dodanie takiego dodatku nie zakłóca pracy nowoczesnych czujników ciśnienia lub nie powoduje reakcji z innymi substancjami używanymi w systemie.
Podsumowując, oleju do klimatyzacji nie trzeba regularnie dolewać osobno, o ile układ pozostaje szczelny i nie był rozszczelniany. Jednak w przypadku jakiejkolwiek interwencji serwisowej obejmującej demontaż elementów układu, precyzyjne uzupełnienie odpowiedniego rodzaju i ilości oleju staje się niezbędne. Właściwe postępowanie w tym zakresie ma kluczowe znaczenie dla żywotności sprężarki oraz całej instalacji klimatyzacyjnej.
