Obecność opiłków metalu w paliwie to jeden z najgroźniejszych problemów, z jakimi może zmierzyć się właściciel nowoczesnego samochodu – zwłaszcza z silnikiem wysokoprężnym wyposażonym w układ common rail lub benzynowym z wtryskiem bezpośrednim. Wtryskiwacze to niezwykle precyzyjne elementy, które pracują pod bardzo wysokim ciśnieniem i wymagają idealnie czystego paliwa. Nawet drobne zanieczyszczenia mogą prowadzić do poważnych i kosztownych awarii, a opiłki metalu są szczególnie niebezpieczne.
Opiłki w paliwie mogą pochodzić z różnych źródeł. Najczęściej są efektem zużycia mechanicznego elementów układu paliwowego – na przykład pompy wysokiego ciśnienia, która w wyniku niewłaściwego smarowania, zatarcia lub wad konstrukcyjnych zaczyna się ścierać. Cząstki metalu mogą także przedostać się do paliwa z korodującego baku, przewodów, a nawet z nieodpowiednio przechowywanego paliwa w kanistrach. W niektórych przypadkach opiłki pojawiają się po nieprofesjonalnych naprawach lub podczas wymiany elementów układu paliwowego, gdy nie zachowano odpowiedniej czystości.
Wtryskiwacze są szczególnie wrażliwe na obecność opiłków, ponieważ ich mikroskopijne otwory i precyzyjne zawory pracują z tolerancjami rzędu kilku mikrometrów. Nawet najmniejsze cząstki metalu mogą zablokować otwór wtryskiwacza, uszkodzić iglicę lub zawór, prowadząc do ich zatarcia lub nieszczelności. Skutkiem jest nieprawidłowe dawkowanie paliwa – mieszanka staje się zbyt uboga lub zbyt bogata, co objawia się nierówną pracą silnika, szarpaniem, spadkiem mocy, zwiększonym dymieniem oraz wzrostem zużycia paliwa.
W nowoczesnych samochodach komputer pokładowy bardzo szybko wykrywa nieprawidłowości w pracy wtryskiwaczy. Na desce rozdzielczej pojawia się kontrolka check engine, a w pamięci sterownika zapisują się błędy dotyczące czasu wtrysku, ciśnienia paliwa lub pracy poszczególnych cylindrów. Długotrwała jazda z uszkodzonymi wtryskiwaczami prowadzi do poważnych konsekwencji – od wypalania tłoków, przez uszkodzenie katalizatora lub filtra DPF, aż po całkowite zatarcie silnika.
Opiłki w paliwie mogą także uszkodzić inne elementy układu paliwowego – filtr paliwa, pompę wysokiego ciśnienia, a nawet przewody paliwowe. Zapchany filtr przestaje skutecznie chronić wtryskiwacze, a pompa ścierająca się na opiłkach szybko traci szczelność i wydajność.
Aby uniknąć problemów z opiłkami w paliwie, należy regularnie wymieniać filtr paliwa, tankować na sprawdzonych stacjach i dbać o stan techniczny układu paliwowego. W przypadku podejrzenia obecności opiłków (np. po awarii pompy wysokiego ciśnienia) konieczne jest dokładne płukanie całego układu, wymiana filtrów, a często również regeneracja lub wymiana wtryskiwaczy i pompy.
Podsumowując, opiłki w paliwie mogą bardzo szybko i skutecznie zniszczyć wtryskiwacze, prowadząc do kosztownych napraw i poważnych awarii silnika. Profilaktyka, regularna wymiana filtrów oraz szybka reakcja na pierwsze objawy problemów z układem paliwowym to klucz do bezproblemowej eksploatacji nowoczesnych samochodów.
