Falowanie obrotów biegu jałowego to problem, z którym spotyka się wielu kierowców, zwłaszcza w nowoczesnych samochodach wyposażonych w zaawansowane systemy sterowania silnikiem. Objawia się ono niestabilną pracą silnika na wolnych obrotach – wskazówka obrotomierza drga, a silnik pracuje nierówno, czasem nawet gaśnie. Choć najczęściej przyczyn upatruje się w układzie dolotowym, zapłonowym lub w zabrudzonej przepustnicy, coraz częściej okazuje się, że winowajcą może być również układ rozrządu.
Rozrząd odpowiada za precyzyjne sterowanie otwieraniem i zamykaniem zaworów w odpowiednich fazach cyklu pracy silnika. Nawet niewielkie przesunięcie synchronizacji – spowodowane zużyciem paska, łańcucha, napinacza lub błędnym ustawieniem podczas wymiany – może prowadzić do rozregulowania pracy jednostki napędowej. W efekcie mieszanka paliwowo-powietrzna nie jest spalana w optymalnych warunkach, co skutkuje niestabilną pracą na biegu jałowym.
Szczególnie narażone na falowanie obrotów są silniki wyposażone w systemy zmiennych faz rozrządu. Awaria fazatora, zaworu sterującego lub zanieczyszczenie oleju powoduje, że fazy otwarcia i zamknięcia zaworów nie są dostosowywane do aktualnych potrzeb silnika. W rezultacie komputer sterujący (ECU) nie jest w stanie utrzymać stałych obrotów, a silnik zaczyna „szukać” właściwego punktu pracy.
Inną przyczyną mogą być uszkodzone czujniki położenia wałka rozrządu lub wału korbowego. Fałszywe sygnały z tych czujników powodują, że ECU błędnie steruje wtryskiem paliwa i zapłonem, co bezpośrednio przekłada się na niestabilność obrotów. Często problem nasila się, gdy silnik jest zimny lub po dłuższym postoju.
Nie należy zapominać o mechanicznych przyczynach falowania obrotów. Zużyte lub uszkodzone koła zębate, wyciągnięty łańcuch, luzy na wałkach rozrządu czy uszkodzone napinacze mogą powodować nieregularną pracę całego układu, co objawia się właśnie falowaniem obrotów.
Warto podkreślić, że przy podejrzeniu problemów z rozrządem, diagnostyka powinna obejmować nie tylko sprawdzenie synchronizacji i stanu mechanicznego elementów, ale także kontrolę systemów zmiennych faz, czystości oleju i stanu czujników. Często dopiero kompleksowa analiza pozwala wykryć prawdziwą przyczynę problemu.
Podsumowując, układ rozrządu jak najbardziej może być odpowiedzialny za falowanie obrotów biegu jałowego, zwłaszcza w silnikach z systemami zmiennych faz oraz w przypadku zużycia lub błędnego ustawienia elementów rozrządu. Szybka diagnostyka i naprawa pozwalają uniknąć poważniejszych awarii i poprawiają komfort jazdy.
