Filtr oleju to jeden z kluczowych elementów układu smarowania każdego silnika spalinowego. Jego zadaniem jest zatrzymywanie wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń, opiłków metalu, sadzy i innych drobin, które mogą powstawać podczas pracy jednostki napędowej. Bez filtra oleju te niepożądane cząstki krążyłyby swobodnie w układzie smarowania, docierając do najbardziej precyzyjnych i wrażliwych elementów silnika, takich jak panewki, wał korbowy, wałki rozrządu czy pierścienie tłokowe. Praca silnika bez filtra oleju teoretycznie jest możliwa, ponieważ pompa oleju nadal będzie tłoczyć środek smarny do wszystkich wymagających tego miejsc. Jednak już po krótkim czasie doprowadzi to do szybkiego pogorszenia stanu technicznego silnika. Zanieczyszczenia, które normalnie byłyby zatrzymane przez filtr, zaczną osadzać się na powierzchniach trących, powodując wzrost tarcia i przyspieszone zużycie. Może to skutkować powstawaniem rys, zatarciem panewek, a nawet zablokowaniem kanałów olejowych przez większe cząstki. Efektem będzie spadek ciśnienia oleju, przegrzewanie się silnika, a w skrajnym przypadku – całkowite zatarcie jednostki napędowej. Współczesne silniki są bardzo precyzyjne i wrażliwe na jakość oleju oraz jego czystość, dlatego jazda bez filtra oleju jest skrajnie nieodpowiedzialna i prowadzi do nieodwracalnych uszkodzeń. Nawet jeśli w niektórych sytuacjach, np. podczas awaryjnej jazdy na krótkim dystansie, silnik nie zatrze się od razu, to już po kilku kilometrach może dojść do poważnych uszkodzeń. Warto pamiętać, że filtr oleju nie tylko chroni silnik, ale także wydłuża żywotność oleju, ponieważ zatrzymuje cząstki, które mogłyby przyspieszyć jego degradację. Regularna wymiana filtra oleju to podstawowa czynność serwisowa, której zaniedbanie może prowadzić do bardzo kosztownych napraw. Dlatego zawsze należy dbać o stan filtra i wymieniać go zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu, najlepiej przy każdej wymianie oleju.
