Problemy z ruszaniem z miejsca to jeden z częstszych powodów wizyt kierowców w warsztatach. Objawia się to na różne sposoby – czasem auto szarpie przy próbie ruszenia, innym razem brakuje mocy, pojawia się nieprzyjemny zapach spalenizny albo trzeba znacząco zwiększyć obroty, by pojazd w ogóle się poruszył. Choć wiele osób w pierwszym odruchu obarcza winą sprzęgło, to warto pamiętać, że przyczyny mogą być różne, a samo sprzęgło to tylko jeden z wielu podejrzanych.
Sprzęgło odpowiada za połączenie i rozłączenie napędu między silnikiem a skrzynią biegów. Jeżeli jest w dobrym stanie, ruszanie powinno być płynne, bez szarpnięć, opóźnień czy konieczności „gazowania” na wysokich obrotach. Jeżeli jednak tarcza sprzęgła jest zużyta, może dojść do poślizgu, czyli sytuacji, w której silnik zwiększa obroty, ale samochód nie rusza z oczekiwaną dynamiką. W skrajnych przypadkach pojawia się też charakterystyczny zapach przypalonego materiału ciernego, który jednoznacznie wskazuje na problemy ze sprzęgłem.
Nie tylko tarcza sprzęgła może być winna. Jeśli zużyty jest docisk, jego sprężyny nie generują wystarczającego nacisku, by utrzymać tarczę w odpowiednim położeniu, co również skutkuje poślizgiem i problemami z ruszaniem. Łożysko oporowe, znane jako wycisk, jeżeli pracuje nierównomiernie lub hałasuje, może zaburzać precyzję pracy całego mechanizmu, a w konsekwencji prowadzić do nieprawidłowego przeniesienia mocy.
W niektórych przypadkach trudność w ruszaniu to skutek awarii koła dwumasowego. Element ten, odpowiedzialny za tłumienie drgań skrętnych, jeżeli jest zużyty, może powodować szarpanie przy ruszaniu, stuki w układzie napędowym lub brak płynności. Taki objaw występuje szczególnie przy niskich obrotach i w trudnych warunkach, jak ruszanie pod górę czy w korku.
Warto jednak pamiętać, że nie każda trudność z ruszaniem oznacza awarię sprzęgła. Problemy mogą leżeć również po stronie silnika. Jeżeli jednostka nie generuje odpowiedniego momentu obrotowego przy niskich obrotach, ruszanie staje się utrudnione. Takie zjawisko może być wynikiem zużycia układu zapłonowego, zanieczyszczonych wtryskiwaczy, niesprawnego przepływomierza lub błędów w układzie sterowania silnikiem. W efekcie silnik nie reaguje adekwatnie na wciśnięcie pedału gazu, co mylnie może być odbierane jako problem ze sprzęgłem.
Nie bez znaczenia pozostaje również stan skrzyni biegów. Jeżeli synchronizatory działają z opóźnieniem lub mechanizmy wewnątrz skrzyni nie przenoszą momentu obrotowego z odpowiednią precyzją, może dochodzić do chwilowego „zawahania” układu przy ruszaniu. Również źle dobrany olej w skrzyni lub jego zbyt niski poziom mogą pogarszać płynność ruszania, szczególnie na zimno.
Wreszcie, nie można pominąć kwestii związanych z techniką jazdy i warunkami zewnętrznymi. W autach z napędem na przednią oś, przy śliskiej nawierzchni, nadmierne gazowanie powoduje utratę przyczepności, co objawia się brakiem płynnego ruszenia. Z kolei w autach z napędem na tył przy niedociążonym zawieszeniu łatwo o poślizg nawet przy sprawnym sprzęgle.
Podsumowując, trudność w ruszaniu może, ale nie musi, świadczyć o awarii sprzęgła. To jeden z wielu elementów, które wpływają na płynne ruszenie z miejsca. Kluczem do właściwej diagnozy jest dokładna obserwacja objawów, ich częstotliwości i warunków, w jakich się pojawiają. Jeżeli trudności występują regularnie, towarzyszą im zapach, hałas lub opóźniona reakcja napędu, warto udać się do warsztatu i sprawdzić cały układ przeniesienia napędu, a nie tylko jeden jego element.
