Układ chłodzenia silnika to system o zamkniętym obiegu, w którym kluczową rolę odgrywa nie tylko sprawny przepływ płynu, ale także brak powietrza w instalacji. Zapowietrzenie układu może prowadzić do przegrzewania, zakłóceń w pracy nagrzewnicy oraz błędnych wskazań temperatury. W tym kontekście wielu kierowców zadaje sobie pytanie: czy układ chłodzenia może sam się odpowietrzyć? Odpowiedź na to pytanie zależy w dużej mierze od konstrukcji konkretnego pojazdu oraz rodzaju zastosowanego rozwiąz…
W starszych autach, gdzie konstrukcja była prostsza, odpowietrzanie układu odbywało się głównie ręcznie – poprzez specjalne śruby odpowietrzające lub unoszenie przedniej części pojazdu podczas zalewania płynem. W takich przypadkach powietrze nie miało naturalnej drogi ujścia, a układ nie był zaprojektowany z myślą o automatycznym odpowietrzaniu. Z kolei w nowoczesnych samochodach coraz częściej spotykamy się z układami zaprojektowanymi tak, aby samoczynnie usuwały powietrze dzięki odpowiedniemu rozmieszc…
W praktyce jednak samoodpowietrzanie układu działa tylko pod pewnymi warunkami. Wymaga to precyzyjnego wlewania płynu chłodniczego, najlepiej powoli i przy silniku ustawionym w odpowiedniej pozycji – najczęściej przodem do góry. Dodatkowo, silnik powinien przez pewien czas pracować na biegu jałowym, z włączonym ogrzewaniem kabiny ustawionym na maksimum. Dzięki temu obieg przez nagrzewnicę zostaje otwarty, a powietrze ma szansę przemieścić się do zbiornika wyrównawczego.
Część samochodów posiada zbiornik wyrównawczy umieszczony w najwyższym punkcie układu – to właśnie tam gromadzi się powietrze wypierane z układu podczas pracy silnika. Korek zbiornika wyposażony w zawór ciśnieniowy pozwala na uwolnienie nadmiaru ciśnienia, a tym samym umożliwia powietrzu ucieczkę w kontrolowany sposób. W pojazdach bez takiego rozwiązania, nawet niewielka ilość uwięzionego powietrza może skutkować nierówną pracą układu chłodzenia.
Warto jednak zaznaczyć, że pełne samoodpowietrzenie w praktyce rzadko przebiega idealnie. Nawet w nowoczesnych pojazdach często pozostają niewielkie kieszenie powietrza, które z czasem mogą się przesuwać i zaburzać pracę silnika. Objawami są najczęściej skoki temperatury, brak ogrzewania lub bulgotanie w zbiorniku wyrównawczym. W takich przypadkach konieczne bywa ręczne dokończenie procesu odpowietrzania.
Podsumowując, układ chłodzenia może się sam odpowietrzyć – pod warunkiem, że został do tego zaprojektowany, płyn był wlany prawidłowo, a silnik pracował w sprzyjających warunkach. Niemniej jednak, aby mieć pewność co do skuteczności odpowietrzania, zaleca się kontrolę układu po kilku dniach jazdy i ewentualne ręczne usunięcie pozostałości powietrza. Pozwala to uniknąć późniejszych problemów z przegrzewaniem i zapewnia prawidłowe działanie całego układu.
